Bijdrage Bestuurs­ak­koord Rijk Provincies Gemeenten Water­schappen

Voorzitter.

Het Bestuursakkoord tussen Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen is er gekomen om de taken en rolverdeling tussen de verschillende overheidslagen te verduidelijken en opnieuw vast te stellen èn om bezuinigingen door te voeren. Voor provincies gaat het om taken op het terrein van economie, natuur, ruimtelijke ordening, milieu en verkeer en vervoer. Dat is op zich een goede zaak. Echter met het sluiten van dit akkoord worden ook omvangrijke bezuinigingen doorgevoerd, terwijl er belangrijke taken worden overgedragen. En zonder middelen geen taak, aldus de gemeenten en gelijk hebben zij. Wij beseffen dat de sociale voorzieningen een gemeentelijke aangelegenheid is en dat hier formeel geen rol is weggelegd voor PS. Maar er zijn nu al verschillende gemeenten in onze provincie die het hoofd nauwelijks boven water kunnen houden en als ze door het bestuursakkoord nog meer moeite krijgen om de begroting rond te krijgen, zal de provincie daar als financieel toezichthouder op de gemeenten weer mee te maken krijgen. De VNG is niet voor niets niet akkoord gegaan met dit bestuursakkoord. Voorkomen is beter dan genezen. Bovendien willen we uit solidariteit met en ter ondersteuning van gemeenten dit punt nadrukkelijk aan de orde stellen.
De Partij voor de Dieren heeft grote zorgen over mensen in de Sociale werkplaatsen, Wajongers en mensen met een bijstandsuitkering; zij worden de dupe van deze bezuinigingen. Zwakkeren in onze samenleving worden hard getroffen door dit akkoord. De Partij voor de Dieren, die opkomt voor de zwaksten, die niet of minder voor zichzelf kunnen opkomen, de natuur en het milieu, kan zich dan ook goed vinden in de protesten van andere partijen hierover. We maken ons ook zorgen over de invoering van de nieuwe wet Werken naar Vermogen en de afwikkeling van de decentralisatie van de jeugdzorg van provincies naar gemeenten. Ook hier wordt fors bezuinigd, terwijl er taken worden overgedragen naar gemeenten. Dit kan niet goed gaan en gaat ten koste van de kwaliteit. Nu wordt wel de verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende financiële middelen overgedragen. Het uitgangspunt zou moeten zijn dat zaken eerst goed georganiseerd en goed overgedragen zijn en dat pas daarnagekeken wordt òf, en zo ja hoe er bezuinigd wordt. Daarnaast vindt de Partij voor de Dieren dat het bestuursakkoord ook op het gebied van natuur, ruimte en water ernstig tekort schiet. Net als bij de jeugdzorg, wordt ook het natuurbeleid gedecentraliseerd, terwijl er fors gekort wordt op het budget. In het bestuursakkoord wordt erkend dat het Rijk zich moet houden aan internationale en Europese verplichtingen op het gebied van Natura 2000 en het in stand houden van de biodiversiteit, maar wij hebben er geen vertrouwen in dat deze doelen met dit voorstel gehaald worden. Zeker omdat er geen concrete doelen m.b.t. Natura 2000 en de instandhouding van de biodiversiteit in het akkoord zijn opgenomen. De keuzes betreffende de richting die het Rijk op wil zijn soms zichtbaar in het bestuursakkoord. Op pag. 40 staat: “Het Rijk richt zich in de Noord- en Zuidvleugel van de Randstad en Eindhoven/Venlo” … “op het investeren in de infrastructuur en op de voorwaarden van verstedelijking.” Dit levert grote problemen op voor de realisatie van de natuurdoelen.

De financiële onderbouwing van het akkoord is zwak. Dit blijkt ondermeer uit het feit dat de provincies in de jaren 2011 tot en met 2013 ongeveer € 600 miljoen bijdragen aan natuurontwikkeling, zoals de realisering van de Ecologische Hoofdstructuur. Onduidelijk is wat er na 2013 gebeurt en in hoeverre de provincies de gevolgen moeten dragen van de bezuinigingen van de Rijksoverheid op Staatsbosbeheer en de Dienst Landelijk Gebied. Kan de gedeputeerde aangeven hoe dit is geregeld?

De Partij voor de Dieren vindt dat het uitgangspunt een leefbaar, gezond en aantrekkelijk land om in te wonen moet zijn, waarin iedereen kan participeren. Niet het recht van de sterkste, maar het belang van de zwaksten moet leidend zijn. Wij zijn van mening dat dit in het bestuursakkoord niet het belangrijkste uitgangspunt is. Sterker nog, dit bestuursakkoord is een ramp voor de natuur en een ramp voor de sociale voorzieningen, die met zoveel moeite tot stand zijn gekomen.
Minister Donner heeft aangegeven dat wanneer het bestuursakkoord wordt afgewezen het land onbestuurbaar zal worden. Dat is nogal een uitspraak!
(http://www.joop.nl/politiek/detail/artikel/donner_weigeren_bestuursakkoord_is_gevaarlijk/).
Donner oefent op deze manier zware druk uit op de gemeenten en provincies. Maar hij gaat hiermee voorbij aan de parlementaire democratie. Er ligt hier een niet-sociaal bestuursakkoord zonder financiële dekking op tafel en we zouden er goed aan doen om dit akkoord als provincies, conform de gemeenten, van tafel te vegen. Wij moeten de inwoners van onze provincie, en dan vooral de zwakkeren onder hen, beschermen tegen dit slechte akkoord, in plaats van ons te laten ‘chanteren’ door het Rijk. Wij verzoeken het college daarom met klem om dit bestuursakkoord af te wijzen en de onderhandelingen opnieuw op te starten. Dank u wel.