Bijdrage Natuur­ak­koord

Bijdrage Natuurakkoord

De ontgroening en de ‘verblekering’ slaan toe in Zuid-Holland. Het voorliggende onderhandelingsakkoord breekt af wat in tientallen jaren zorgvuldig aan natuur is opgebouwd!
Het Natuurakkoord en ook de nieuwe Natuurwet zijn een regelrechte ramp voor de natuur en de in het wild levende dieren. Ik noem een aantal zorgwekkende punten uit het Natuurakkoord:

- Zuid-Holland mag geen aanspraak maken op eerder gemaakte afspraken met het Rijk over gebruik van aangeschafte natuurgrond in Zuid-Holland, dit ondanks eerder gemaakte afspraken met oud-Minister Verburg hierover; hier is sprake van een onbetrouwbare overheid;
- de provincie krijgt pas beschikking over ruilgronden als gronden die buiten de herijkte EHS vallen verkocht zijn, ingericht of niet;
- een resultaatsverplichting van nulstand voor uitheemse dieren, die de Minister nog gaat aanwijzen. Dit is niet alleen zeer onethisch, maar daarnaast ook volstrekt onhaalbaar. Een voorbeeld betreft de pogingen om 1 soort, de muskusrat, uit te roeien. Dit kost de overheid jaarlijks meer dan 35 miljoen euro en het lukt niet om na vele tientallen jaren het dier tot 0 terug te brengen. Volstrekt onadequaat beleid dus. En het strookt het niet met het provinciale beleid om dierenleed te verminderen.
- het beheer van Staatsbosbeheer (SBB) worden in de toekomst bekostigd door de provincie en SBB heeft al aangegeven om de komende jaren de helft meer bos kappen om meer eigen inkomsten te krijgen, omdat het kabinet en de provincie een groot deel van de subsidie op natuurbeheer schrappen en het zou me niet verbazen als we een kaartje moeten gaan kopen om überhaupt nog in de natuur te mogen komen;
- halvering van nieuwe natuur: 500.000 ha. En dat hadden we al in 1990. En dan te bedenken dat er bij de vaststelling van de PSV al veel ecologische verbindingszones zijn geschrapt.
De International Union for the Conservation of Nature (IUCN), waar Nederland nota bene lid van is, heeft grote zorgen geuit over de natuurafbraakplannen van Bleker. Het IUCN geeft aan dat er landelijke kaders moeten blijven om versnippering te voorkomen en eenheid van beleid te bewaren. De organisatie vraagt zich ook af hoe effectief het netwerk van natuurgebieden, de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), nog zal zijn als de natuurafbraakplannen doorgaan.
De ecologische crisis is in volle gang en dit kabinet, maar ook de provincie sluiten hun ogen hiervoor en bezuinigen 72% (!) op de natuur. Dat is niet in verhouding met de bezuinigingen op andere gebieden. Ze richten zich eenzijdig op de korte termijnbelangen van de economie en bezuinigen juist op datgene waar we voor onze levensbehoefte primair afhankelijk van zijn. Als je aan een duurzame en stabiele economische toestand wilt werken, moet er sprake zijn van evenwicht tussen economische, ecologische en sociale belangen. En dat evenwicht is ver te zoeken, zowel landelijk als ook in de provincie.
Er is zelfs verzet vanuit onverwachte hoek: VVD-er Ed Nijpels keert zich ook fel tegen de afbraakplannen van Bleker. Ik hoop dat de VVD fractie in Zuid-Holland zijn voorbeeld volgt. Daarnaast maken de Zuid-Hollandse natuurorganisaties, maar ook veel andere organisaties zoals het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) zich grote zorgen over de desastreuze natuurplannen. Het PBL constateert in een rapport in de beoordeling van het Onderhandelingsakkoord het volgende:
• natuurontwikkeling en natuurbeheer worden grotendeels overgelaten aan boeren en particulieren, waarbij vergeten wordt dat het om grote algemene en maatschappelijke belangen gaat, die de gehele samenleving raken! De overheid moet hier de regie blijven voeren. Als je de VVD volgt, heb je ook natuur als je over een boerenmaisveld tuurt, ja ja……;
• De provincies worden verantwoordelijk gemaakt op een moment dat de natuur er heel slecht voor staat en Zuid-Holland heeft al de minste natuur van alle provincies, een schamele 6%. De ‘gunstige staat van instandhouding’ (80% van de Europese natuurwaarden verkeert in een ongunstige staat van instandhouding), raakt door het Natuurakkoord verder buiten bereik. Ook het voldoen aan de harde internationale verplichtingen waaraan de Europese Commissie de Nederlandse natuur‘prestaties’ nu en in de toekomst zal toetsen worden niet gehaald;
• door het natuurakkoord gaat de biodiversiteit nog verder achteruit dan de schamele 15% die er nog over is van de oorspronkelijke biodiversiteit in Nederland en er zullen nog meer soorten verdwijnen. In de Groenagenda staat als ambitie dat de biodiversiteit niet verder achteruit mag gaan. Daar komt nog bij dat veel beschermde dieren hun beschermde status verliezen. Het is een volstrekte illusie te denken dat ‘stand still’ van biodiversiteit met het voorgestelde akkoord en beleid wordt gehaald.
• Daarnaast is er het verdrag van Bern, dat zich richt op de instandhouding van de in het wild voorkomende dier- en plantensoorten en hun natuurlijke leefmilieus in Europa en dat samen met de uitkomsten van het PBL-rapport voldoende onderbouwing geeft dat met het akkoord niet op adequate wijze invulling gegeven gaat worden aan de internationale en Europese verplichtingen;
• het Planbureau waarschuwt voor onherstelbare schade als het voorgenomen natuurbeleid wordt doorgezet. In de commissie heeft de gedeputeerde het al aangegeven, maar kan ik nu nog een keer een formele toezegging van de gedeputeerde krijgen om geen onherroepelijke maatregelen te nemen in het oorspronkelijke EHS gebied, zoals het toelaten van grootschalige woningbouw, infrastructuur, bedrijventerreinen en glastuinbouw? Ik houd hiervoor een motie achter de hand;
• het PBL constateert dat er veel onduidelijkheden en verwevenheden zijn met betrekking tot de verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen Rijk en provincies. Het risico is levensgroot dat niemand zich meer verantwoordelijk voelt voor de natuurkwaliteit;
• de provincies moeten een deel van de beheertaken uit eigen middelen gaan financieren, maar dit zullen zij nooit kunnen waarmaken omdat de financiële middelen volstrekt onvoldoende zijn;
• een goede nationale bescherming van de EHS en nationale landschappen zijn niet meer gewaarborgd;
• het beschermingsniveau binnen het Natura 2000-gebieden wordt naar beneden bijgesteld (bijv. door het schrappen van complementaire doelen);
• beschermde natuurmonumenten, die mede een waarde hebben voor Europeesrechtelijke doelen, worden geschrapt;
• het nu voorliggende akkoord zal veel juridisch getouwtrek geven over wie nu waar voor verantwoordelijk is en of er wel of niet ‘adequaat beheer’ is gevoerd en of de middelen wel of niet ‘gericht’ zijn ingezet wat tot nog meer vertraging en bureaucratie gaat leiden;
• daar komt nog bij dat GS in beantwoording op onze technische vragen hebben aangegeven dat tussen provincie en Rijk enerzijds en provincie en gebiedspartners anderzijds er nog geen overeenstemming over de juridische status van de verschillende projecten bestaat; we tasten wat dat betreft dus nog volledig in het duister, terwijl er wel een akkoord is getekend; onbegrijpelijk dat GS hiermee akkoord is gegaan;
De natuur wordt in de uitverkoop gedaan om vooral niet duurzame economische activiteiten ruim baan te geven.
Voor de Recreatie om de Stad (RodS) een budget benodigd van 208 miljoen euro, 72 miljoen euro daarvan is niet gedekt. Voor de EHS is er een budget van 123 miljoen euro nodig, maar dat moet geregeld worden via de Grond voor Grond regeling en dat maakt de financiering zeer onzeker. Dure grond moet weer voor minder worden verkocht en dat betekent verlies. Het is een risico van in feite 123 miljoen euro. En dat zijn dan alleen nog de juridische verplichtingen. Bij de bestuurlijke verplichtingen lopen we nog eens een risico van 200 miljoen euro. Al met al zeer veel financiële onzekerheid, waarmee de provincie een blanco cheque zou tekenen als wij akkoord gaan met deze natuurovereenkomst. Ik roep dan ook alle Statenleden op om niet akkoord te gaan met het tekenen van deze blanco cheque, waarbij we worden afgerekend op zaken, waarvan we nu al weten dat we die niet kunnen waarmaken.
Als fractie van de PvdD willen wij het volgende:
- aanpak van de ecologische crisis;
- realisatie van de oorspronkelijke EHS inclusief verbindingen, met als mogelijkheid een latere voltooiing dan gepland;
- een landelijke aanpak en kaderstelling van biodiversiteitsverlies en geen decentralisatie naar provincies, waardoor versnippering ontstaat en concrete afrekenbare doelen en monitoring;
- geen verslechtering van de natuur en verbetering van biodiversiteit;
- bronaanpak en hydrologische maatregelen;
- een collectieve faunaschadeverzekering;
- goed milieubeleid en daardoor goedkoper beheer (denk aan het terugdringen van stikstofemissies);
- geen beleid om uitheemse dieren tot 0 te reduceren;
- betere bescherming van dieren door bescherming van hun leefomgeving.
En de PvdD wil werken vanuit de volgende vier principes:
• we werken samen met de natuur in plaats van ertegen;
• ecologisch draagkracht wordt de noodzakelijke randvoorwaarde voor onze plannen en activiteiten;
• volksgezondheid boven economische belangen op de korte termijn;
• de vervuiler betaalt in alle gevallen voor wat hij aanricht.
Samengevat: de rijksoverheid geeft aan de provincies een onuitvoerbare opdracht mee. Hier kunnen en mogen we als verantwoordelijken niet mee akkoord gaan.

Als u als statenleden akkoord gaat met deze afbraakovereenkomst, zullen we dat als een boomerang terug krijgen, ook in economisch opzicht! De eenzijdige focus ligt nu op de economie, maar vergeten wordt dat de natuur juist voorwaardenscheppend is voor de economie. Juist natuur kan CO2 opvangen, levert grondstoffen, water en is de bron van alle leven, ook die van ons voor nu en in de toekomst.
Volgende generaties en misschien al wel de onze zullen de rekening gepresenteerd krijgen omdat de draagkracht van de aarde ons huidige krentmeesterschap niet trekt. CDA-statenlid Marco Heemskerk twitterde laatst: mijn definitie van duurzaamheid is: behoefte van vandaag niet afwentelen op de toekomst en daar ben ik het van harte mee eens. Ik hoop dan ook dat het CDA evenals alle andere fracties de wijsheid toont om niet akkoord te gaan met dit akkoord. Dank u wel.