Schrif­te­lijke vragen Q-koorts epidemie

Indiendatum: dec. 2009

Datum: 16 december 2009

Aan het College van Gedeputeerde Staten

Onderwerp: Q-koorts in Zuid-Holland

Toelichting

Gezien de grote urgentie verzoek ik u met spoed deze vragen te beantwoorden!
Uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)¹ blijkt dat er in Zuid-Holland in 2009 417 geitenbedrijven zijn gevestigd:
aantal geitenbedrijven
Regio's 2000 2005 2009
Nederland 3795 4552 3916
Noord-Brabant 572 655 509
Gelderland 697 906 758
Overijssel 479 578 452
Limburg 111 127 121
Utrecht 203 273 229
Friesland 493 641 570
Noord-Holland 336 329 299
Zuid-Holland 390 441 417
Drenthe 202 211 193
Groningen 214 260 239
Flevoland 43 50 43
Zeeland 55 81 86

De komende tijd worden tienduizenden drachtige geiten geruimd. Het is echter twijfelachtig of deze maatregel de dreiging voor de volksgezondheid wegneemt. De Q-koorts bacterie kan namelijk lang buiten de gastheer in leven blijven. Daarnaast zijn niet de geiten zelf, laat staan de drachtige dieren oorzaak van de Q-koorts epidemie. Het is de manier waaróp zij gehouden worden die ten grondslag ligt aan de epidemie. Te veel dieren bij elkaar, slechte leefomstandigheden en een hoog antibioticagebruik zorgen voor een lage weerstand en een hoog besmettingsrisico. Het ruimen van de dieren lijkt dan ook eerder een symbolisch offer dan een rationele maatregel om de bedreiging voor de volksgezondheid weg te nemen. Dierenlevens offeren zonder inbedding in een sluitend pakket van aanvullende maatregelen is een zwaktebod. Andere maatregelen kunnen op een betere en humanere manier de epidemie tot stilstand brengen.
Het probleem is dat de overheid en de eigenaren van besmette bedrijven welbewust een tijdlang verzuimd hebben risicogroepen en de rest van de bevolking te informeren over de besmettingshaarden, waardoor het nog steeds kan voorkomen dat zwangere vrouwen en mensen met hartklepproblemen naast een besmet bedrijf kunnen wonen met gevaar voor eigen leven, zonder daar zelf van op de hoogte te zijn en zonder zich te kunnen beschermen. Reizigers uit de VS en Brazilië krijgen in hun eigen land waarschuwingen via een Q-koorts folder als ze naar Nederland reizen en de Nederlandse bevolking wordt in het ongewisse gelaten, zelfs nu er al 3000 besmettingen en 6-11 doden te betreuren zijn.
Ruimingen waren onnodig geweest wanneer er eerder het advies was gevolgd om niet te dekken in oktober jl. Immers, doordat de Q-koortsbacterie vrijkomt bij abortussen, ligt daar de vermeende noodzaak om dieren te ‘ruimen’. De fractie van de Partij voor de Dieren vindt het onaanvaardbaar dat levens van gezonde dieren, opgeofferd moeten worden, terwijl er andere mogelijkheden beschikbaar zijn. Testen kunnen uitwijzen of deze dieren wel of niet besmet zijn met de Q-koorts bacterie. Bovendien zullen we in de toekomst beperkende maatregelen moeten stellen aan de uitbreiding en nieuwvestiging van intensieve geitenhouderij en zorgvuldiger moeten toezien op deze sector. De fractie van de Partij voor de Dieren wil naar aanleiding van de bovenstaande toelichting de volgende vragen aan u voorleggen

Vragen:

1) Nu er nog een mogelijkheid is om een andere richting te kiezen dan de ruiming van tienduizenden dieren, waaronder gezonde dieren, willen we u vragen een klemmend beroep te doen op het ministerie van LNV om individuele testen van geiten op de Q-koorts mogelijk te maken. Bent u hiertoe bereid? Zo nee, waarom niet?
2) De Provincie ziet het als haar taak om recreatie en toerisme te bevorderen, waaronder het plattelandstoerisme. Indien er directe en levensbedreigende gevaren zijn voor recreanten is het daarom de verantwoordelijkheid van de provincie om recreanten en de recreatiesector hiervan op de hoogte te stellen, en ook mede in het kader van een eventuele crisisbeheersing of rampenbestrijding, waar de provincie nu nog een coördinerende rol vervult? Gezien deze rol verzoekt ondergetekende om de actuele locaties van de besmettingshaarden publiekelijk bekend te maken en voorlichting te geven over de gezondheidsrisico’s. Bent u hiertoe bereid? Zo ja op welke termijn? Zo nee, waarom niet?
3) Deskundigen noemen de snelle toename van het aantal geiten, én de grootschalige bedrijfsvoering als waarschijnlijke oorzaak van de grootste Q-koorts uitbraak die zich ooit heeft voorgedaan. Het RIVM adviseert dan ook een bouwstop. Bent u bereid het op korte termijn het nWRO-instrumentarium in te zetten om uitbreiding en nieuwvestiging van intensieve geitenhouderijen tegen te gaan? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?
4) Welke taak ziet u als GS weggelegd met betrekking tot crisisbeheersing en welke voorzorgsmaatregelen gaat u hiertoe treffen, vanuit uw coördinerende taak op grond van de Wet Rampen en Zware Ongevallen?
5) Welke andere maatregelen denkt u als GS te kunnen nemen inzake de Q-koorts epidemie (in het belang van de volksgezondheid)?

A.H.K. . van Viegen
Fractievoorzitter partij voor de Dieren
Provinciale Staten Zuid-Holland