Bijdrage Beleids­visie en uitvoe­rings­stra­tegie Regionale Economie en Energie 2012-2015

De economische crisis heeft erin gehakt, ook in Zuid-Holland. Het Centraal Planbureau dringt aan op het inzetten van een groene economie wat leidt tot nieuwe kennis, werkgelegenheid en nieuwe sectoren, terwijl tegelijkertijd andere sectoren zullen krimpen in het proces van creatieve destructie. ‘Business as usual’ zal vroeg of laat vastlopen. Einstein zei ooit: We can't solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them." En hij had gelijk.

Alle reden om een transformatie in denken en doen in gang te zetten van onze huidige economie, waarbij nu onvoldoende aandacht is voor een goed evenwicht tussen ecologie en economie.
Zuid-Holland is in economisch, ecologisch, ruimtelijk en geografisch opzicht een kwetsbare provincie. Dichtbevolkt, grotendeels onder NAP, met een open economie, een hoge milieudruk per vierkante kilometer en sectoren als chemische industrie, land- en tuinbouw en waterbeheer. Samen met slechte provinciale lucht- en waterkwaliteit en vermesting, maakt dat onze provincie moet gaan inzetten op een duurzame en groene economie. Dit biedt veel kansen voor innovatie in schone en groene technologie en nieuwe werkgelegenheid, zoals herstructureringsprojecten en duurzame energievoorziening uit zon, wind en water.
Centraal in deze benadering staat de bescherming van het natuurlijk kapitaal als basis voor de toekomstige economie, dus het realiseren van economische groei binnen de grenzen van de draagkracht van de aarde en rekening houden met toekomstige generaties.

Green deals
Onze fractie vindt het positief dat de provincie green deals afsluit om een groene economie te bevorderen, terughoudend is t.o.v. nieuwe bedrijventerreinen en kantorenlocaties en verduurzaming van de glastuinbouw wil bevorderen. Wat onze fractie betreft komt er een nul-lijn: geen nieuwe bedrijventerreinen en woningen in de groene gebieden..

Schone technologie
Schone technologie (Clean Tech) kan als springplank fungeren bij de hervormingen en daarmee een toekomstige groeisector worden. De PvdD juicht technische innovaties voor een groenere economie toe en ondersteunt het college bij de verdere uitwerking hiervan.

Groene economie
Bij het dilemma voor economie of ecologie kiest de gevestigde orde meestal automatisch voor het eerste. Maar milieu en economie zijn onlosmakelijk verbonden.
Een gezonde economie kan niet zonder een gezond milieu. De politieke economie waarin we leven wordt nu gestuurd door de waan van de dag. Bedrijven redden, banen behouden, schulden aflossen, begrotingen sluitend maken. In die hectiek wordt weinig rekening gehouden met de lange termijn. Natuur en milieu zijn de eerste sluitposten waarop extra bezuinigd wordt. Dit is een verkeerde keuze vindt de Partij voor de Dieren.
Het is een misverstand dat een groene en duurzame economie ten koste gaat van banen en groei. Een groene economie levert uiteindelijk zelfs meer op dan de huidige ‘bruine’ economie. Dat staat in het rapport Towards a Green Economy (Op weg naar een groene economie) van het milieuprogramma van de Verenigde Naties (Unep). Het gebruik van lokale, natuurlijke grondstoffen en biologische methoden in de landbouw is volgens de Unep het antwoord op het voedselprobleem. Wij ondersteunen dit van harte en vinden dat regionale afzet van producten door de provincie veel meer moet worden gestimuleerd.
Bij een groene economie horen groene bedrijventerreinen. Op dit vlak kan er nog veel worden verbeterd. De door het IPO en mede door de provincie Zuid-Holland opgestelde checklist ‘Biodiversiteit en bedrijventerreinen’ met als doel om vanuit provincies werk te maken van biodiversiteit op bedrijventerreinen vormt een concrete tool voor de provincie Zuid-Holland om een stimulerende rol naar het bedrijfsleven in te nemen, om hen aan te sporen met biodiversiteit aan de slag te gaan. In de voorwaardenscheppende sfeer kunnen provincies eisen stellen aan het ruimtebeslag, landschappelijke inpassing en behoud en ontwikkeling van natuurwaarden. Een groene inrichting van een bedrijventerrein biedt plaats aan bijzondere planten en dieren én biedt mogelijkheden aan werknemers voor een betere gezondheid en om te genieten van een groenere en meer gezonde leefomgeving. Tevens levert het een belangrijke bijdrage aan het economisch vestigingsklimaat. Een groene leefomgeving zorgt voor een betere luchtkwaliteit, schaduw en demping van geluid. Ik dien hiervoor een amendement in.
Regionale landbouw
De gangbare (industriële) landbouw heeft een hoge kwantiteit bereikt, maar heeft veel ecologische schade aangericht en het gaat ten koste van de kwaliteit en de gezondheid van mens en dier. Biologische en duurzame landbouw bij kleine boeren moet zorgen voor minder CO2-uitstoot en gezonder voedsel. De provincie heeft de stad-landverbinding hoog in het vaandel staan, zo valt te lezen in o.a. de Groenagenda. Het is belangrijk dat inwoners weer betrokken worden bij de productie van hun voedsel. Regionale afzet van in de streek geproduceerd voedsel kan een belangrijke bijdrage leveren aan de stad-landverbinding. Tevens draagt dit bij aan de verbreding van de landbouw en verbetering van inkomsten voor boeren. Deelt de gedeputeerde deze mening? Zo nee, waarom niet en zo ja, wat gaat u hier aan doen?

Economische ontwikkelingen op het platteland
Dan de economische ontwikkelingen van het platteland van Zuid-Holland. De stedelijke economische ontwikkelingen en de ontwikkelingen in het buitengebied kunnen niet los van elkaar worden gezien. De Partij voor de Dieren vindt het van wezenlijk belang om duurzame economische ontwikkeling van de buitengebieden en het platteland ook verder te ontwikkelen. Afgelopen decennia zijn talloze diensten en kleine bedrijven op het platteland weggevallen, verslechterd of verwaarloosd. De provincie onderkent de sociaal-maatschappelijke functie van kleine ondernemers in de tot nog toe in onvoldoende mate. Welke beleid gaat de gedeputeerde hier de komende jaren voor ontwikkelen?

Van kwantiteit naar kwaliteit
We ondersteunen het advies van de PAL om een overgang te maken van economische kwantiteit naar kwaliteit. En van een bedreiging hier een kans te maken door een productiegerichte economie om te vormen naar een kennisgerichte economie met ondersteuning van de belangrijke Z-H universiteiten. Op innovatie wordt echter niet goed gescoord, zo blijkt uit de notitie. De veelal excellente kennis van universiteiten en andere kennisinstellingen in de regio wordt niet snel genoeg vertaald naar nieuwe bedrijvigheid en innovatieve producten en diensten. Daar komt bij dat innovatieve bedrijven moeite hebben om aan kapitaal te komen. Welke maatregelen is de gedeputeerde bereid te nemen om tot een groene kenniseconomie te komen?

Floriade
De provincie stimuleert en ondersteunt de komst van de Floriade 2022. Onze fractie vindt dit geen provincietaak en is van mening dat de markt zelf prima in staat is om dit te organiseren.

Infrastructuur
De provincie investeert €113,6 miljoen in de aanpassing van de verkeersinfrastructuur en daarnaast € 10 miljoen Rijksmiddelen voor een aantal aan Coolport gerelateerde economische projecten. In een tijd waarin zoveel moet worden bezuinigd, zijn wij van mening dat er meer geld zou moeten gaan naar vervoer over spoor en water in plaats van miljoenen euro’s te besteden aan nieuwe wegen, zeker omdat dit de CO2 uitstoot juist weer verhoogt.

Energie
Dan de energie.
De Partij voor de Dieren vindt dat naast wind- en aardwarmte ook moet worden ingezet op zonne-energie. Zonne-energie draagt bij aan duurzame energievoorziening en daarom is het belangrijk dat de provincie deze vorm van energievoorziening actief stimuleert, ondersteunt en faciliteert vanuit haar provinciale taakstelling en verantwoordelijkheid.
Dit kan door bijvoorbeeld in te zetten op het volgende instrumentarium:
• het mogelijk maken van grootschalige zonne-energie via ruimtelijk beleid (structuurvisies, omgevingsplannen)
• het verbeteren van het vestigingsklimaat voor bedrijven in de duurzaamheidseconomie (clustering en stimulering)
• zonne-energie bij herstructurering van stedelijk gebied
• zonne-energie bij herstructurering van bedrijventerreinen (o.a. onderzoek naar smart grids en oplaadpunten voor elektrische auto’s).
• meer aandacht te besteden aan zonne-energie bij het verlenen van vergunningen
Ik dien hiervoor een amendement in.
De provincie wil het aandeel duurzame energie verhogen tot ten minste 14% in 2020, ook energiebesparing en C02-reductie dragen hiertoe bij. Valt hieronder ook de symptoombestrijding van het in de grond stoppen van CO2? Hiermee wordt niet het probleem opgelost, maar wordt enkel een gevolg weggenomen. Kolencentrales kunnen gewoon doorgaan met hun enorme CO2 uitstoot en dat biedt geen duurzame oplossing.

Energie uit mest
De Partij voor de Dieren is van mening dat energie uit mest absoluut geen duurzame vorm van energie is. De grondstof komt namelijk uit een vervuilende en klimaatbelastende sector, de vee-industrie, waarvoor CO2-opvangende oerbossen worden gekapt, de biodiversiteit verdwijnt, de aarde opwarmt en miljoenen dieren miserabele levens moeten lijden. Diverse onderzoeken van onder andere de universiteit Wageningen concluderen dat energie uit co-vergisting van mest niet duurzaam is.
Het stimuleren van mestvergistingsinstallaties houdt het aantal dieren in de vee-industrie in stand. Bovendien is de CO2 balans voor energieopwekking uit mest negatief. (Voor rendabele co-vergisting is veel substraat nodig (bijvoorbeeld mais) wat monocultuur in de hand werkt.) En om bijvoorbeeld één windmolen te vervangen zijn 26 mestraffinage-installaties nodig.
Gas is pas groen als de gebruikte biomassa gegarandeerd tot klimaatwinst leidt én niet concurreert met de voedselproductie voor mens en dier. Maïs kan beter voor voedsel worden ingezet dan voor de productie van biogas.

Relatie met luchtkwaliteit
De door Nederland met Europa afgesproken luchtkwaliteitsdoelen voor 2015 worden bij lange na niet gehaald. De huidige economie is daar de oorzaak van, maar het heeft ook gevolgen voor die economie. Welke extra maatregelen gaan genomen worden om de doelen alsnog te behalen?

Voorzitter, ik rond af. Volgens de helaas veel te vroeg overleden ondernemer Eckart Wintzen is economie een onderdeel van ecologie, Wintzen bedacht een goede methode om de milieueffecten van een onderneming te berekenen. Ver voordat er enige wet- of regelgeving op dit gebied was, kwam zijn bedrijf al met een
milieujaarverslag. Dit zou standaard onderdeel moeten zijn van de bedrijfsvoering van alle bedrijven. Ik wil besluiten met een citaat van Eckart Wintzen: “Ik geloof in een groene economie en in een economie waarin het fenomeen welvaart wat anders wordt uitgelegd dan kopen, hebben en weggooien.” Dank u wel.