Bijdrage KNM commissie Begroting 2022

Natuur
Er wordt uitgegaan van een te eenzijdige benadering van de natuur als zijnde van groot belang voor de mens: het is een economisch systeem dat uitgaat van de kwaliteit van ons natuurlijk kapitaal: schoon water, voldoende natuurwaarden en een gunstige stand van de biodiversiteit. Het belang voor de mens staat hierbij centraal en niet de intrinsieke waarde van de natuur en de draagkracht van de aarde. We vinden het een gemiste kans dat de begroting voornamelijk uitgaat van economische uitgangspunten: het is, met andere woorden, een economische begroting, geen ecologische begroting. De ecologische waarden zijn uiteindelijk veel belangrijker, want de economie kan niet zonder ecologie. Andersom is dat overigens geen probleem: de ecologie kan prima zonder economie.

Tot onze spijt zien we voor toch weer een vertraging op een aantal voor onze fractie heel belangrijke onderwerpen, zie pagina 105 van de begroting. De realisatie loopt achter bij de gestelde ambitieplannen voor:

• ecologische verbindingszones;
• NNN overige gebieden;
• Bos- en bomenbeleid;
• Biodiversiteit;
• Verbeterplan boerenlandvogels.

We horen graag van gedeputeerde wat de gevolgen zijn van de vertraging en hoe de gedeputeerde denkt hiermee om te gaan om ervoor te zorgen dat de doelen worden behaald.

Gezonde leefomgeving
We lezen dat Zuid-Holland de laagste score heeft op het gebied van gezondheid. Stress is een belangrijke oorzaak van ziekte. De aanwezigheid van groen en natuur in de omgeving is een belangrijke factor om stress tegen te gaan. Daarom vinden we het belangrijk dat er wordt geïnvesteerd in goede fietsverbindingen tussen stad en groen buiten de stad om ook mensen uit bebouwd gebied te laten profiteren van groen in de omgeving.

We zijn enthousiast dat er een systeem komt om geluid te meten in stiltegebieden (zie pag. 125).
We zijn positief over de inzet voor meer beheer en onderhoud recreatiegebieden, maar is dit naar de mening van gedeputeerde wel echt voldoende om de doelstellingen te behalen? Graag een reactie.
Ook de omvorming van weides tot bos juichen wij toe en vragen het college dan ook om gezien de urgentie hier sterk op in te zetten. We vinden het dan wel weer jammer dat de landschapstafels worden opgeheven, want ze functioneerden goed.

De PvdD is het niet eens met onttrekking 750.000 euro vanuit de ruiter- en menpaden (pag. 135). We hebben een amendement in voorbereiding om dit te behouden.

Landbouw
Voorzitter, dan de landbouw. Deze sector heeft aanzienlijke water- en bodemvervuiling tot gevolg, wat weer ernstige gevolgen heeft voor een gezonde en schone leefomgeving. Er moet meer worden ingezet om de water- en bodemvervuiling als gevolg van landbouw aan te pakken. Er zijn nog steeds te veel groene woestijnen in Zuid-Holland en boeren gaan nog onvoldoende mee in echte verduurzaming en aanpak bij de bron. De inzet is vooral symptoombestrijding, gericht op innovatie, zoals staloptimalisatie en aanpassing van dieren en diervoeding en te weinig op aanpak bij de bron. Afbouw van de intensieve melkveehouderij is noodzakelijk om de klimaat-, biodiversiteits- en stikstofcrisis het hoofd te kunnen bieden. Dit betekent geen inzet meer op wereldwijde export van zuivel, maar meer inzetten op regionale productie en afzetmarkt, in het belang van een gezond, schoon en veilig Zuid-Holland.

Daarnaast is de uitputting van de bodem door de intensieve landbouw een steeds groter wordend probleem. De bodemvruchtbaarheid en het natuurlijk herstelvermogen van de natuur, gebaseerd op een rijk bodemleven, is sinds vorige eeuw ingeruild voor beheersing van de natuur met de inzet van chemische bestrijdingsmiddelen en de toevoeging van kunstmest. Dat alles hielp om te intensiveren en de oogsten te maximaliseren met alle nadelige gevolgen voor de natuur en gezonde leefomgeving, maar óók voor de kwaliteit en opbrengst in de landbouw. Problemen met de bodem hebben vaak een relatie met de afnemende minderalen in de bodem. Voedingsstoffen en sporenelementen, zoals zink, koper en seleen verdwijnen en zitten ook niet in het voedsel en het voer voor dieren.

Het is duidelijk dat we landbouwgrond minder intensief moeten gebruiken, maar agrariërs kunnen door hun hoge investeringen bijna niet anders. Het is nodig om agrariërs te helpen bij de landbouwtransitie naar een circulaire en natuur-inclusieve landbouw. Uit cijfers blijkt dat de vleesconsumptie per persoon in Nederland meer dan verdubbeld is sinds 1961. De consumptie van vlees zal moeten worden verminderd in het belang van klimaat, natuur, milieu en dierenwelzijn en de eiwittransitie is van groot belang om de vele heersende crises aan te pakken.

Om deze verandering te realiseren zal er veel moeten veranderen en de provincie moet de landbouwsector de helpende hand toesteken in de omschakeling; om samen met boeren te kijken naar hoe de bedrijfsvoering duurzamer kan. Een financieel stuurmiddel in de landbouw zijn de Europese POP3 - gelden. De provincie heeft de uitvoering hiervoor en draagt financieel bij, het zou mooi zijn om deze financiële middelen zo doeltreffend mogelijk worden ingezet richting een duurzame landbouw: natuur-inclusief, diervriendelijker en gebaseerd op kringlooplandbouw. Richting de toekomst van duurzame landbouw kunnen POP3-subsidies meer worden ingezet om hierin stappen te maken en agrariërs daarbij te ondersteunen. Graag een reflectie van gedeputeerde om meer duurzame criteria te verbinden aan de besteding van POP3-subsidies.

Hanke Hoogerwerf
Statenlid Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland