Bijdrage LG commissie Groei­a­genda Natuur-inclusief ZH en Water

Voortgang groeiagenda Natuurinclusief Zuid-Holland 2024-2027

Veel dank voor dit overzichtelijke en uitgebreide document. Dat vergde veel werk en samenwerking van de diverse ambtenaren! Ook inhoudelijk vindt de Partij voor de Dieren het een goed stuk en vindt dat hier fors op moet worden ingezet!

De natuur en biodiversiteit staan sterk onder druk en dat heeft ook zeer schadelijke effecten voor de mens. Beschermde natuurgebieden hebben meer last van stikstof dan gedacht, blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). In de praktijk blijkt dus dat de natuur er nog veel slechter voorstaat dan gedacht.[1] [2] [3]

Het gaat ook niet goed met een groot aantal van de 40 icoonsoorten en dat heeft zijn negatieve weerslag op andere soorten.

Economie en ecologie moeten in evenwicht worden gebracht en de natuur lijdt sterk onder de economische activiteiten. Gelukkig staat in de stukken dat ook het college inziet dat we tegen ecologische grenzen aanlopen en de gevolgen ervan goed zichtbaar worden! (verzilting grondwater, wateroverlast droogte en hitte). Dit vraagt om grenzen aan de economische groei en draagt bij aan brede welvaart.

Ook volgt het college de lijn van het bereiken van de Sustainable Development Goals, de duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen met 17 domeinen. Bewustwording van natuurinclusief handelen is dan standaard onderdeel van alle domeinen. Dit zijn leidende principes voor het provinciale beleid vindt de PvdD. In het achtste nationale rapport van de SDG Goals staat dat de grootste uitdagingen natuur en biodiversiteit (SDG 15), water (SDG6) en wonen (SDG11) zijn. Laten we hier dus ook extra op inzetten.

Zorgen/Aandachtspunten

• We vinden het zorgelijk dat Zuid-Holland met de meeste inwoners de minste natuur van alle provincies heeft: 6 procent. Ook is het zorgelijk dat Zuid-Holland het laagst scoort op een goede levensverwachting van goed ervaren gezondheid. Dat zal niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren gelden. Dat moet beter! Hoe gaat het college hierop inzetten?
• De KRW doelen staan nog steeds onder druk en ook de beschikbaarheid van gezond drinkwater is een urgent probleem! Vermindering van meststoffen en Zeer zorgwekkende stoffen als PFAS bedreigen het natuurinclusief werken op het gebied van waterbeleid.
• Voor een natuurinclusieve economie moeten nog veel stappen gezet worden. We willen het college meegeven om bv in de glastuinbouwgebieden veel meer in te zetten op een ecologische omgeving en bermen. De eerste initiatieven worden al door glastuinders genomen, maar dit kan in de provincie nog sterk worden verbeterd. Graag een reactie.
• We vragen het college toch vooral in te zetten op zon op dak ipv zon op land.

We zien een aantal positieve punten, zoals:

• De inspiratielocaties
• Goed dat er gewerkt wordt aan recreatieve zonering aan Nationaal Park Hollandse Duinen
• Toekomst bestendig bouwen
• Het ecologisch bermbeheer
• 20 energieboswachters, die na een training door de Milieufederatie ZH in heel ZH constructief-kritisch meekijken op het vlak van natuur en landschap bij de planvorming van energieprojecten
• Het Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI)

Voor de uitvoering van dit beleid is jaarlijks 500.000 euro nodig en maar 250.000 euro beschikbaar. Kan het college bij de begroting PS informeren of hier ruimte voor is gevonden? Anders zullen we bij de begroting een voorstel hiervoor doen.

(Tekst in de stukken: De dekking van de € 250.000 die aanvullend nodig is om de opgestarte processen de komende jaren een succesvol vervolg te geven en zo uitvoering te geven aan deze groeiagenda, wordt afgewogen bij de begroting 2025. Indien deze middelen niet beschikbaar worden gesteld, worden de ambities en acties voor ondersteuning van de groeiagenda daarop aangepast)

[1] https://nos.nl/artikel/2488678-stikstofnormen-worden-strenger-natuur-is-er-slechter-aan-toe-dan-gedacht
[2] https://www.natuurmonumenten.nl/nieuws/nederlandse-natuur-staat-er-slechter-voor-dan-ooit
[3] https://www.nporadio1.nl/nieuws/binnenland/ddaced86-9afc-4f03-8b90-1fb5a22b5ccc/natuur-is-er-slechter-aan-toe-dan-gedacht-wat-betekent-dit-voor-stikstofnorm

Water

In 2000 is begonnen met de KRW en 24 (!) jaar later voldoet nog geen enkel waterlichaam in Zuid-Holland, terwijl over drie jaar in 2027 ALLE waterlichamen moeten voldoen. In 64 procent van de oppervlaktewaterlichamen is de ecologische kwaliteit matig. In de andere waterlichamen is de kwaliteit ontoereikend of slecht.

Het is constant een uitstel-en vooruitschuif beleid geweest, waardoor niet de nodige maatregelen zijn getroffen. Niet voor niets heeft de PvdD de afgelopen 17 jaar erop gehamerd om de doelen te halen en voorstellen daarvoor gedaan. Alle inzet hiervoor ten spijt…. Wordt de urgentie door DIT college wel echt gevoeld? Graag een reactie.

De PvdD wil geen tandje er bovenop, maar met volle kracht vooruit. Er is al telkens uitstel verleend en 2027 is dan de echte deadline. Het is te lang pappen en nathouden geweest. Nu doorpakken en gerichte maatregelen nemen waarvan de effecten het grootst zijn: inzet op minder mest, minder bestrijdingsmiddelen en PFAS en meer ecologisch waterbeheer. Nog veel te vaak zien we ernstige overtredingen van gifgebruik in de tuinbouw en overtredingen van de mestwetgeving.

Telkens wijst dit college naar de landelijke overheid als het om het gebruik van bestrijdingsmiddelen en mestuitvloeiing naar het water gaat, maar ook waarom hier niet samen optrekken? Het schiet zo niet op met het behalen van de doelen in 2027. Een betere en gerichte samenwerking tussen Rijk, provincie en waterschappen is nodig om gezamenlijk de doelen te halen. Er is al veel te lang gewacht.

De drinkwaterbehoefte neemt toe. Kunnen gemeenten worden gestimuleerd om bij nieuwbouw meer grijswatercircuits aan te leggen voor bijvoorbeeld toilet, wasmachine en tuinbesproeiing?

Verder is de Partij voor de Dieren geen voorstander van het massaal doden van rivierkreeften, maar wil een inzet op ecologisch systeemherstel met een niet-dodelijke aanpak.

Carla van Viegen
Fractievoorzitter Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland