Bijdrage Provin­ciale Staten Woonbod, Omge­vings­beleid Module Wonen en Werken en Module Ruimte en Wonen

3a Brief van GS over indicatief woonbod Provincie Zuid-Holland

Allereerst dank dat we het woonbod voor ZUid-Holland hier in PS vergadering kunnen bespreken met elkaar.

De opgave van het woonbod voor Zuid-Holland is groot, net als de woningnood: Vanaf 2022 tot en met 2030 gaat het om een inspanningsverplichting van circa 235.000 nieuwe woningen. Dit is ruim 26% van de landelijke woningbouwambitie en een toename van 14% ten opzichte van de huidige woningvoorraad in Zuid-Holland. Wordt er gemonitord op deze actuele behoefte, en is er ruimte voor bijstelling tot 2030? Graag een korte reactie van Gedeputeerde. In de stukken wordt gevraagd om niet alleen te focussen op de opgave, maar op de oplossingen.

Zuid-Holland heeft geheel eigen karakteristieken: de drukke Randstad, het Groene Hart en de open landschappen, het Kustgebied met de duinlandschappen, de bedrijvigheid in de Rotterdamse haven, 3,7 miljoen inwoners: de druk op de ruimte in onze mooie provincie is groot.

We staan voor grote opgaves: ruimte, biodiversiteit, landbouw, wonen en alles wat daarbij hoort: recreëren, mobiliteit, sociale voorzieningen. Als er één dossier is waar deze opgaves samenkomen dan is het wel bij het woondossier.

Het is goed dat in het woonbod kritische succesfactoren worden genoemd. Ik wil ingaan op de factor toekomstbestendige bouw. Het Convenant duurzaam bouwen is een goede start, maar we moeten verder hiermee. Nu is het moment en de Partij voor de Dieren hoopt dat de provincie de rol pakt in en inzet op de kwaliteit van de leefomgeving door toekomstbestendig bouwen! En dit uit te dragen aan de gebiedspartners. Niet alleen voor de bouw van woningen en voorzieningen, maar voor de gehele inrichting van de nieuwe woonwijken. Onze visie is dat alle woonwijken in Zuid-Holland natuurinclusief, circulair, klimaatneutraal en energiepositief zullen worden gebouwd.

Durven we te kiezen voor een leefomgeving waarin iedereen gezond kan wonen, bewegen en leven in een omgeving met voldoende groen, schoon water en schone lucht? Waarin ook ruimte is voor de dieren om te wonen. Schone lucht, schoon water en een gezonde bodem zijn cruciaal voor mens en dier. Partij voor de Dieren pleit ervoor om bij het woonbod van toekomstbestendig bouwen een succesfactor te maken.

3b Startnotitie Herziening Omgevingsbeleid module Wonen en Werken

Detailhandel

Bedrijventerreinenbeleid: behoefteraming, nieuwe instrumenten bedrijventerreinen

De Partij voor de Dieren zet zich in voor brede welzijnseconomie, waarin economische groei niet automatisch het startpunt is, maar: voorzien in welzijn voor mensen en dieren, binnen de ecologische grenzen van onze Aarde. Om dat te bereiken heeft de provincie nieuwe sturings- en monitoringsinstrumenten nodig. Betere benutting van bestaande terreinen is hiervoor het uitgangspunt. We herkennen dit in de startnotitie bij de nieuwe instrumenten voor het bedrijventerreinenbeleid: minimale milieucategorie, te behouden terreinen en met name functiemenging van bedrijventerreinen beoordelen we als een positieve aanvulling.

Grote ruimtevragers

Gezien de druk op de schaarse open ruimte vinden we positief de opname van het beleid op grote ruimtevragers, met een doorkijk naar de toekomst. De ‘pas op de plaats’ is een duidelijk signaal dat niet elke ontwikkeling op dit gebied meer mogelijk is. We begrijpen dat het beleid zich vooralsnog richt op nieuwe ontwikkelingen die nog niet hard zijn, wat de Partij voor de Dieren betreft blijven we ook kritisch kijken naar de ontwikkelingen in de aangewezen clusters. Positief vinden we dat de biodiversiteit wordt meegewogen in de verkenning: het is een belangrijke randvoorwaarde.

Wonen

We kunnen ons vinden in de grote lijnen van de paragraaf over wonen.

Toekomstbestendig bouwen

We zijn positief gestemd dat toekomstbestendig bouwen een meer zichtbare, integrale plek in het omgevingsbeleid krijgt, hier hebben we samen met D66 al eerder voor gepleit. (Alleen klimaatadaptief is nog in de Omgevingsverordening opgenomen in art. 6.35a, om de andere opgaves (Circulair & biobased, Energie & warmte, Gezond & veilig, Natuurinclusief) goed op te kunnen pakken, is steviger verankering in het omgevingsbeleid noodzakelijk)

De integrale opgave heeft kans van slagen als niet alleen het bouwen van gebouwen in deze toekomstvisie wordt betrokken, maar de gehele inrichting van nieuwe woonwijken, inclusief de leefomgeving. Dit uitgangspunt helpt ook bij oplossingen voor andere opgaves waar de provincie voor staat. Natuurlijke, groene klimaatbuffers hebben een functie ten behoeve van wateropvang, biodiversiteit, vasthouden van koolstof, tegengaan van hittestress en voorkomen van overstromingen. De zorg voor voldoende groen waar mens én dier kunnen verblijven en aansluiting van de bestaande blauwe en groene voorzieningen binnen én buiten bebouwd gebied op elkaar aansluiten zijn hierin van levensbelang voor nu, maar ook voor het behoud van de ruimtelijke kwaliteit in de toekomst. Daarnaast vragen we aandacht voor schuilmogelijkheden voor weidedieren tegen extreme weersomstandigheden. We zijn benieuwd naar de verdere uitwerking van de module.

3c1 Herziening omgevingsbeleid module R&W/ 3c2 Wijziging ZH Omgevingsverord module R&W

Verstedelijking en wonen

Partij voor de Dieren kan zich in grote lijnen vinden in deze herziening, zoals de uitgangspunten ‘bouwen naar behoefte’ en ‘primair bouwen binnen BSD gebied’. In het voorliggende voorstel worden toekomstbestendigheid van woningbouw en de bijbehorende randvoorwaarden expliciet benoemd. We vinden het positief om te zien dat de positie van internationale werknemers in het omgevingsbeleid is verankerd. We vinden de Bos en Bomen-kaart een prima toevoeging op het omgevingsbeleid, evenals het wandel- en fietsnetwerk. Het is een positieve ontwikkeling dat er ruim baan komt voor voetgangers en fietsers. Wel willen we hierbij waken dat deze netwerken geen negatieve invloed hebben op de natuur.

Bij de transitie van landelijk gebied spelen grote opgaven voor natuur, waterkwaliteit, stikstof, klimaatadaptatie, de energietransitie in relatie tot thema’s als wonen, recreëren en mobiliteit. Het is belangrijk dat we hierover een toekomstvisie voor onze provincie kunnen ontwikkelen. Onze fractie vindt het heel belangrijk dat de kaderstellende en controlerende rol van PS geborgd blijft voor de transitie van het landelijk gebied de komende jaren. Het aangekondigde amendement op art. 6.9.13 Omgevingsverordening dienen we daarom mede in.

Het verplaatsen van agrarische bedrijven: subsidies hiervoor steunt onze fractie in beginsel niet. Subsidies moeten gaan naar het uitkopen in plaats van naar het verplaatsen van bedrijven.

We zien een link tussen de transitie van het landbouwgebied met het woondossier. Door omschakeling van de landbouw komt er grond vrij. Een groot deel daarvan kan worden omgezet naar natuur, zodat de biodiversiteit kan herstellen, en een klein deel kan ook worden ingezet voor woningbouw.

Dan de 3 hectare kaart: het standpunt van de Partij voor de Dieren is dat de provincie terughoudend omgaat met het toepassen. Bij voorkeur wordt binnenstedelijk gebouwd, opvolgend kan bebouwing aan de rand van bestaande woonkernen plaatsvinden. Bouwen in het groen wordt vermeden. Daarnaast pleit onze fractie er voor om eerst groen te realiseren, dan pas bouwen, net als bij het mobiliteitsprincipe ‘eerst bewegen, dan bouwen’.

Ik ga specifiek in op de locatie Krimpenerwaard Gouderak Oost: dit is naar onze mening een locatie waar de provincie beter geen medewerking aan verleent. De gemeente Krimpenerwaard heeft, zo beoordelen we uit de stukken en de zienswijzen, onvoldoende aannemelijk gemaakt dat er geen ruimte is voor bouwlocatie binnen de kom van Gouderak Oost, een haalbaarheidsonderzoek hiertoe ontbreekt in de onderbouwing.

De keuze voor de bouwlocatie Gouderak Oost is vanuit het oogpunt van landschappelijke en cultuurhistorische waarde van het veenweidelandschap onwenselijk. Er vindt sinds 10 jaar extensief agrarisch beheer plaats op de locatie, een ontwikkeling die de provincie in het licht van de agrarische transitie liever zou omarmen.

Daarnaast tast de bouwlocatie de natuurwaarde aan; het gebied heeft een hoge ecologische waarde en levert een bijdrage aan het behoud van de, voor het veenweidelandschap kenmerkende, biodiversiteit. Het gebied heeft in de afgelopen 10 jaar een ontwikkeling gemaakt in het kader van Natuur Netwerk Nederland (NNN) bestemming. De locatie ligt net buiten, zo niet op de rand van NNN gebied, ontwikkeling van een bouwlocatie van 9 hectare zal hierop een negatief effect hebben, te beginnen met de stikstofdepositie bij de realisatie van de woningbouw. Hiervoor hebben we een amendement voorbereid dat ik in de tweede termijn ga indienen.

Hanke Hoogerwerf
Statenlid Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland