Bijdrage Provin­ciale Staten Vervolg­aanpak Zuid-Hollands Programma Landelijk gebied

De stikstofimpasse raakt helaas steeds verder in het slop. Dankzij dit kabinet en de afschaffing van het transitiefonds is er nog minder geld om het probleem aan te pakken en dat is een gemiste kans. Het is bedroevend dat dit kabinet er financieel nog steeds niet aan heeft meegewerkt om extra financiën vrij te maken om de natuur voldoende te herstellen en daarmee ook de economie weer vlot te trekken voor vooral woningbouw en energietransitie. Slechts 188 miljoen euro blijft beschikbaar i.p.v. de benodigde 700 miljoen euro. We roepen dan ook het college op om bij het Rijk blijvend aan te dringen voor meer financiële steun om het probleem bij de bron aan te pakken. Minder vee, extensivering en boeren daarbij financieel én sociaal ondersteunen om duurzaam verder te kunnen dan wel de keuze te maken om te stoppen.

Dierenwelzijn

Bij de aanpak is het van groot belang om niet alleen de natuur te herstellen, maar tegelijkertijd kan hierbij ook het dierenwelzijn in de veehouderij worden verbeterd, zoals ook in het coalitieakkoord is opgenomen: aandacht voor dierenwelzijn! En daarbij het landbouwsysteem aanpassen aan de natuurlijke behoeften van dieren en niet andersom. Het is belangrijk om ook in de vervolgaanpak ZH-PLG dierenwelzijn op te nemen. Het heeft hierbij een toegevoegde waarde om koplopers op het gebied van dierenwelzijn en een dierwaardige veehouderij, zoals de Caring Farmers, in de landbouw te betrekken bij de uitwerking van de vervolgaanpak ZH-PLG. Voor veel individuele boeren die de omschakeling willen maken naar meer aandacht voor dierenwelzijn is het waardevol om daarbij de nodige ondersteuning te kunnen krijgen. We dienen een motie in waarbij we het college verzoeken om dierenwelzijn nadrukkelijk mee te nemen bij de verdere uitwerking van het ZH-PLG en de koplopers op het gebied van dierenwelzijn in de landbouw te betrekken bij de uitwerking van de vervolgaanpak ZH-PLG

Extra financiën voor extensivering

In het coalitieakkoord 2023-2027 staat vermeld dat de doelen voor natuurherstel voor de coalitie leidend zijn. In de aanpak is een gezamenlijke gebiedsgerichte insteek de basis (die nu voorligt binnen de beschikbare middelen); ook is daarin vermeld dat naast innovaties tegelijkertijd wordt ingezet op ook andere maatregelen, zoals extensivering (minder vee per hectare of hetzelfde aantal vee op meer hectare). Dat wordt ook vermeld in het maatregelenpakket ZH-PLG. In een motie verzoeken we het college om vanuit de algemene reserve een bedrag van 10 miljoen euro bestemd voor extensivering van de landbouw te reserveren in het kader van de vervolgaanpak ZH-PLG en dit voor 2025 te verwerken in de Voorjaarsnota 2025 en voor 2026 en later in de kadernota 2026-2029. En voor 1 juli 2025 een plan van aanpak voor te leggen aan PS.

Inzet op eiwittransitie

We zijn het verplicht aan de boeren om onze verantwoordelijkheid te nemen en hen te helpen écht te verduurzamen. Geen innovaties waarvan de juridische houdbaarheid niet van tevoren al kristalhelder is om nog meer ellende achteraf te voorkomen. Een belangrijke innovatieve maatregel, de eiwittransitie, is wél juridisch houdbaar. Op de provinciale website onder andere is het volgende vermeld: “De vlees- en zuivelindustrie zorgt voor te veel CO2-uitstoot. Daarnaast groeit de wereldbevolking waardoor er steeds meer voedsel nodig is. Hierdoor zal de mondiale veestapel nog meer groeien, wat voor nog meer druk op de planeet zorgt. Daarom zetten we in op de eiwittransitie, zodat in 2030 onze eiwitinname is veranderd naar 60% plantaardig en 40% dierlijk. De provincie Zuid-Holland werkt aan de versnelling van de eiwittransitie. Dit is een belangrijk onderdeel voor de vernieuwing van de Zuid-Hollandse economie, waarin de provincie werkt aan de transitie naar een duurzame en digitale economie en brede welvaart”.

[1]De eiwittransitie is dus één van de thema’s waar de provincie op inzet. Het is een uitgelezen kans om de eiwittransitie mee te nemen in de vervolgaanpak ZH-PLG, temeer omdat de eiwittransitie een belangrijke bijdrage levert aan de vermindering van de CO2-uitstoot en daarmee kan bijdragen aan de doelstellingen van de aanpak van het ZH-PLG. We dienen een motie in waarin we het college verzoeken om de eiwittransitie (als innovatieve maatregel) nadrukkelijk te betrekken en mee te nemen in de vervolgaanpak ZH-PLG.

Bijeenkomst met lector Inga Wolframm

Voorzitter. Dan even iets anders. In december vorig jaar organiseerde onze fractie een symposium over paardenwelzijn. Eén van de wetenschappers die sprak was dr. Inga Wolframm, lector duurzame paardenhouderij aan de Hogeschool Van Hall Larenstein. Zij hield een inspirerend verhaal over de verduurzaming van het landelijk gebied en zij ziet daar veel kansen voor in onze mooie provincie. Ik zou de gedeputeerde willen vragen of zij bereid is een bijeenkomst te organiseren met dr. Wolframm, waarbij geïnteresseerden, zoals Statenleden en ambtenaren aan kunnen deelnemen en we een goede verkenning kunnen doen wat we kunnen bijdragen aan het vergroten van de biodiversiteit rondom agrarische percelen. Graag een reactie van de gedeputeerde.

In het algemeen doen wij mensen degenen van wie we houden en met wie we een band hebben, geen kwaad. Als we voelen dat we bij de natuur horen en ervan houden, dan zullen we daar meer verantwoordelijkheid voor gaan nemen en geïnspireerd worden door de natuur.  Ecologisch, maar ook moreel en ethisch vraagt erom dat we de afstand tot de natuur, die velen hebben, vervangen door begrip van wat het betekent dat we onderdeel zijn van die natuur en onze verantwoordelijkheid nemen. Dit is van vitaal belang voor onszelf, voor dieren, een gezonde ecologie en economie. Zoals prinses Irene ooit zei in haar boek: de natuur zijn wij. Met dit inzicht kunnen we samen veel voor elkaar krijgen en laten we daarmee beginnen!