Bijdrage RWE commissie Voor­jaarsnota 2022 & Kadernota 2023 - 2026

Versterking van landschapselementen

Voorzitter, in de Voorjaarsnota lezen we bij ‘Beleidsdoel 6.2 Vitaliteit en kwaliteit in de leefomgeving’ voor de vitale leefomgeving een bijstelling van het budget met minus € -0,3 mln. Een deel van het budget wordt ingezet om de subsidieregeling Plankosten collectieve wooninitiatieven in ‘Beleidsdoel 6-1 Voldoende woningen op de juiste plek’ te dekken. De dekking komt uit bestaand budget.

We kunnen dit doel ondersteunen, wat ons wel opvalt in ambitie 6 is dat er wordt gesproken over biodiversiteit, maar dat het niet duidelijk wordt of en wat hier dan voor gedaan wordt. Zien de subsidies binnen deze ambitie bijvoorbeeld op vergroting van de biodiversiteit? Zo niet, dan zou ik zeggen als biodiversiteit onderdeel uitmaakt van ambitie 6, dat het mooi moment zou zijn om daden te voegen bij de woorden (“put your money where your mouth is”): en geef bij de herbestemming van middelen óók gewicht aan vergroting van de biodiversiteit.

In dit licht volgt de natuurinclusiviteit van onze leefomgeving. Landschapselementen vormen hierin een belangrijk onderdeel. Ze dragen bij aan klimaatadaptatie- en mitigatie en vormen ook een belangrijke impuls voor de biodiversiteit, die zo onder druk staat. In maart heeft de Raad voor de leefomgeving en de infrastructuur een rapport gepubliceerd: Natuurinclusief NL: natuur overal en voor iedereen. De RLI pleit in dit rapport om in te zetten op versterking van groen, ook buiten de beschermingsgrenzen, dus ook in het stedelijk en landelijk gebied. Er zou gewerkt moeten worden aan een natuurinclusieve samenleving als geheel met daarbij een belangrijke rol voor herstel van landschapselementen. De Raad voor de leefomgeving en de infrastructuur stelt: “Het gaat veel slechter dan menigeen denkt. We stellen dat er sprake is van een biodiversiteitscrisis net zo groot als de klimaatcrisis. Het verdient ook die urgentie.” Kortom, het is belangrijk dat landschapselementen worden aangelegd om biodiversiteit in stedelijk en landelijk gebied te vergroten.

Wij zijn bekend met het Deltaplan Biodiversiteitsherstel en het innovatiefonds voor versterking van de biodiversiteit. Maar de provincie heeft zelf ook een verantwoordelijkheid én een belang, want de urgentie om biodiversiteit te behouden en te versterken is groot. Zuid-Holland erkent dit belang in onder andere het bos- en bomenbeleid.

Daarom is ons voorstel, geef bij de herbestemming van de middelen prioriteit aan het behoud en versterking van de biodiversiteit, zowel in landelijk én in stedelijk gebied. We stellen voor om vanuit de provincie, in lijn met het advies van het RLI-rapport, eenmalige impuls te geven aan het vergroten van de biodiversiteit door de aanleg van landschapselementen. We komen hiervoor met een voorstel bij behandeling van de begroting in het najaar.

Schuilmogelijkheden voor weidedieren
In het verlengde van de landschapselementen wil ik het hebben over de weidedieren in Zuid-Holland. We hebben het vorige week weer kunnen zien met de zomerse temperaturen: in de zomer hebben veel schapen, maar ook koeien, geiten en andere landbouwdieren te lijden omdat ze geen bescherming hebben tegen de zon. Schuilmogelijkheden voor weidedieren worden steeds belangrijker, want de weersomstandigheden worden steeds extremer. We hebben hier in 2020 schriftelijke vragen over gesteld. Landelijk beleid hierover laat op zich wachten, dit heeft tot nu toe helaas nog weinig opgeleverd voor de dieren. Het College heeft in het coalitieakkoord opgenomen dat zij zich samen met de veehouders gaat inzetten voor dierenwelzijn. Ook het Omgevingsbeleid staat schuilvoorzieningen toe, behoudens in weidevogelgebieden, waar een open ruimtebeleid wordt gehanteerd.

Als provincie hebben we kennis in huis van ruimtelijke aspecten, we hebben een breed netwerk onder gemeenten en ondernemers in de gebiedstafels en andere overlegtafels en we fungeren als verbinder, we kunnen een positieve bijdrage leveren. Er zijn kansen voor schuilmogelijkheden voor weidedieren, en de wil is er vaak ook wel, maar de kennis en de mogelijkheden op gemeentelijk niveau ontbreken vaak.

Wij vragen niet veel: enkel om een digitale brochure met daarin mogelijkheden die gemeenten en ondernemers hebben om hun dieren beschutting te bieden tegen extreme weersomstandigheden. Dit samengaand met een ondersteunende netwerkbijeenkomst van de bestaande mogelijkheden en een introductie bij de bestaande gesprekstafels. Een digitale brochure vanuit de provincie is bedoeld als een positieve bijdrage aan dit probleem, de kosten hoeven niet meer te zijn dan €25.000: om bewustwording te creëren en de mogelijkheden op een positieve manier te inspireren.

Daarnaast vragen we het College om actief in gesprek te gaan en te blijven met gemeenten om maatregelen voor schuilvoorzieningen in de gemeentelijke plannen en de gemeentelijke verordeningen op te nemen. Om zo gezamenlijk de Zuid-Hollandse weidedieren de beschutting te bieden die zij verdienen.

En om een interruptie van de heer Lalta te voorkomen wil ik hieraan toevoegen dat bij realisatie van woningbouw aandacht en budget voor natuurinclusiviteit, klimaatadaptatie en energieneutraliteit moet worden meegenomen.

Hanke Hoogerwerf
Statenlid partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland