Bijdrage RWE commissie Woon­ba­ro­meter 2020 en Regionale Woning­bouw­pro­gramma's

Een dak boven je hoofd is een basisrecht voor iedereen, mevrouw Van der Hoeven noemde het net al. Toch hebben veel mensen moeite om een passende woning te vinden. Huisvesting wordt beschouwd als handelswaar, maar het is in de kern een mensenrecht. Het is als zodanig in verschillende internationale verdragen opgenomen.

De woningopgave waar we voor staan is niet niks. We moeten af van de ‘vrije’ woningmarkt waar projectontwikkelaars, speculanten en huisjesmelkers vrij spel hebben en er teveel woningen worden gerealiseerd voor het hogere segment. Het is net al eerder gezegd, woningbouw moet gericht zijn op de realisatie van passende woningen in plaats van dat de nadruk blijft liggen op meer en groter. Om de woningen te realiseren waar écht behoefte aan is: koopwoningen in het lagere segment, huurwoningen (al dan niet sociale huur) en meer woningen voor een- of tweepersoons huishoudens.

Daar komt bij dat het huidige huizenbestand niet goed is ingesteld op de demografische ontwikkelingen van de toekomst. Er is meer behoefte aan woningen voor alleenstaanden en kleine huishoudens, maar ook aan voorzieningen voor woongroepen en meer-generatiewoningen, waarbij kinderen en (groot)ouders samen wonen en voor elkaar zorgen.

Op het gebied van duurzame en natuur-inclusieve woningbouw zien we dat er stappen in de goede richting worden gezet, waar we blij mee zijn. Maar ook op dit gebied moeten we waakzaam zijn op ongelijkheid: ook voor mensen met een kleine beurs moet het mogelijk zijn om duurzame maatregelen toe te passen aan hun woning.

Voorzitter, wonen gaat over de beleving van de ruimte waarin je huis zich bevindt. De Lockdown en het thuiswerken maakten duidelijk dat mensen snakken naar natuur en een groene leefomgeving – en ook dat de afgelopen jaren veel te veel is ingeteerd op de groene ruimte. Wie naar buiten wilde, kwam zichzelf al snel tegen in een overvol park. Beheerders van natuurgebieden waarschuwden voor te grote bezoekersaantallen. Meer groen is van levensbelang. Onze groene buitenruimte moeten we koesteren en groen moet toegankelijk zijn én blijven voor iedereen.

Ook consequenties als verstening ten gevolge van woningbouw moeten worden meegewogen. Het Hoogheemraadschap van Delfland luidde onlangs de noodklok, omdat het nu al de grootste moeite heeft om het stedelijk gebied van Den Haag te ontwateren na afloop van een zware regenbui. De verwachting is dat deze hoosbuien in Zuid-Holland als gevolg van klimaatverandering vaker gaan plaatsvinden. Ook bij de waterbuffer rond Rotterdam begint de capaciteit te knellen.

Het is duidelijk dat de woningcrisis samenhangt met de klimaatcrisis, de milieucrisis, de biodiversiteitscrisis en de stikstofcrisis en dat de oplossing gezocht moet worden in integraal beleid.

Partij voor de Dieren wil het woningtekort op een duurzame manier oplossen. We denken dat het nodig is om op een andere manier te gaan kijken naar de inrichting van onze openbare ruimte. Het is mogelijk om passende woningen voor iedereen te realiseren, als we de ruimte beter verdelen. Andere fracties refereerden hier ook al aan. De woningbouwopgave aanpakken als een onderdeel van een bredere verstedelijkingsstrategie kan op de langere termijn tot een duurzamer ruimtegebruik en een hogere kwaliteit van de leefomgeving leiden. Wij willen meer grond voor natuur en passende woningbouw in een prettige leefomgeving door een krimp van de veehouderij.

Twee derde van de beschikbare grond in Nederland wordt gebruikt voor landbouw, ook voor het verbouwen van veevoer voor de dieren in de veehouderij. Daar liggen kansen: door minder dieren in de veehouderij te houden, maken we ruimte vrij om de Nederlandse landbouwgrond om te vormen. Voor een deel tot natuur en voor een deel naar woningbouw zodat we aan de bouwopgave kunnen voldoen. Samen met het omvormen van transformatiegebieden naar woonwijken en het verdichten van steden waar dit nog mogelijk is zonder het groen en de leefbaarheid aan te tasten, moet dit genoeg ruimte opleveren om de benodigde woningen op betaalbare wijze en met een kwaliteitsimpuls voor het landschap te realiseren én de leefomgeving leefbaar te houden.

Het doel is niet om voor alle inwoners in Zuid-Holland een kasteel te bouwen – maar het is wel mogelijk om voor alle inwoners van Zuid-Holland een huis te realiseren dat daadwerkelijk een thuis kan zijn.

Hanke Hoogerwerf
Statenlid Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland