Schrif­te­lijke vragen gebruik glyfosaat

Indiendatum: jul. 2013

SCHRIFTELIJKE VRAGEN

Aan : Gedeputeerde Staten

Datum : 16 juli 2013

Onderwerp : Schriftelijke vragen gebruik glyfosaat

Toelichting

Uit een recent onderzoek[1] blijkt dat in de urine van vijf van acht onderzochte Nederlanders resten zijn gevonden van glyfosaat, een gif dat onder meer in het omstreden onkruidbestrijdingsmiddel Roundup wordt gebruikt. Met 63 procent zit Nederland daarmee boven het Europese gemiddelde van 44 procent. Dit concludeert Milieudefensie en Friends of the Earth Europe op basis van het onderzoek naar 182 urinemonsters uit achttien landen. De urinemonsters werden afgenomen bij mensen die in steden wonen en geen Roundup hebben gebruikt of in handen hebben gehad.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) test niet op de aanwezigheid van glyfosaat op groente en fruit. Milieudefensie pleit voor meer onderzoek en meer controle op dit veelgebruikte middel.

Het gebruik van glyfosaat in de landbouw neemt sterk toe. Tussen 2000 en 2008 verdubbelde het gebruik. Glyfosaat is wereldwijd het meest gebruikte bestrijdingsmiddel tegen onkruid. Het wordt ten onrechte gezien als een ‘milieuvriendelijk’ bestrijdingsmiddel. Glyfosaat overschrijdt in Nederland de normen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Het grootste probleem bij de chemische onkruidbestrijding is het wegspoelen van de gebruikte middelen, in veel gevallen glyfosaat. Als er na het spuiten een regenbui komt en het water spoelt in een putje, dan heb je een probleem, dan komt het gif in het grond- en oppervlaktewaterwater terecht. Het is schadelijk voor de aanwezige flora en fauna[2] [3] [4]en draagt bij aan de enorme bijensterfte.

Op 15 september 2011 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, waarin de regering is gevraagd om het gebruik van glyfosaat te verbieden wegens de giftige eigenschappen en het gevaar voor het milieu.

Duurzaam onkruidbeheer op verhardingen[5]

Nederland erkent sinds 2005 het DOB-systeem (Duurzaam OnkruidBeheer op verhardingen). Binnen DOB kan men kiezen voor verschillende onkruidbestrijdingsmethoden zoals mechanisch, thermisch of chemisch, mits wettelijk toegestaan, aantoonbaar effectief en milieuverantwoord. DOB-criteria voor inzet van deze methoden zijn gebaseerd op kennis van effectiviteit, milieueffecten en kosten. Kiest men voor chemische onkruidbestrijding, dan gelden extra regels die het wegspoelen van het middel naar het oppervlaktewater moeten tegengaan. Professionele gebruikers moeten sinds enkele jaren verplicht werken volgens de DOB-richtlijnen. De DOB-methode levert een bijdrage aan het realiseren en behouden van een goede waterkwaliteit. Gezien de tegenstellingen die er momenteel zijn over glyfosaatgebruik op verharde bodem, maar ook de innovaties sinds 2005, is de tijd rijp voor DOB 2.0. DOB 2.0 biedt een alternatief voor een totaalverbod op het gebruik van glyfosaat op verharde bodems. De aangescherpte DOB 2.0-richtlijnen voldoen aan de watercriteria, scoren het beste wat milieurendement betreft en de kostenstijging is verwaarloosbaar. Medio 2014 wordt de toepassing van de DOB 2.0-richtlijnen in Nederland verplicht.

Rottemeren

Via een inwoner van de provincie Zuid-Holland heeft de fractie van de Partij voor de Dieren een melding gekregen dat er in het Recreatieschap Rottemeren bij het groenbeheer het bestrijdingsmiddel Roundup gebruikt wordt. Deze persoon gaf tevens aan dat Groenservice Zuid-Holland (GZH) het middel nog steeds gebruikt.

Naar aanleiding van de bovenstaande toelichting wil de Partij voor de Dieren de volgende vragen aan u voorleggen.

Vragen:

1. Kent u het bericht ‘vaak onkruidbestrijder in Nederlandse urine’?[6] En wat vindt u van deze uitkomsten en gaat u hier iets aan doen? Zo nee, waarom niet?
2. Waar, wanneer, hoeveel en hoe vaak gebruikt de provincie Zuid-Holland, de GZH of andere instanties waarvoor de provincie verantwoordelijk is, glyfosaat?
3. Kunt u aangeven of en zo ja welke hoeveelheden glyfosaat in het Zuid-Hollandse drinkwater, oppervlaktewater en gezuiverd rioolwater aanwezig zijn?
4. Kunt u aangeven wat de gevolgen zijn voor de volksgezondheid, de flora en fauna en het milieu van het in de bodem en in het water belanden van glyfosaat voor de kwaliteit van het Zuid-Hollandse drink- en oppervlaktewater en wat vindt u daarvan?
5. Passen de provincie Zuid-Holland, de GZH of andere instanties waarvoor de provincie verantwoordelijk is, het zogenaamde DOB-systeem (en misschien op vrijwillige basis het DOB 2.0 systeem) toe? Zo ja, waar? Zo nee, waarom niet en bent u van plan dit te gaan doen en zo ja op welke termijn?
6. Glyfosaat mag nog steeds gebruikt worden. Bent u desalniettemin bereid – gezien de schadelijke effecten – een milieuvriendelijk alternatief te gebruiken bij het groenbeheer in Zuid-Holland? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

A.H.K. van Viegen

Fractievoorzitter Partij voor de Dieren

Provinciale Staten Zuid-Holland

[1] http://www.milkstory.nl/artikel/glyfosaat-wederom-ter-discussie-gesteld

[2] http://www.criigen.org/SiteEn/index.php?option=com_content&task=view&id=379&Itemid=125

[3] http://www.ofa.org.au/papers/glyphosatereview.htm

[4] http://www.biology.pitt.edu/sites/default/files/facilities-images/Relyea_pubs/2012%20Relyea.pdf

[5] http://www.wageningenur.nl/nl/show/Duurzaam-onkruidbeheer-op-verhardingen.htm

[6] http://www.nieuws.nl/opmerkelijk/20130613/Vaak-onkruidbestrijder-in-Nederlandse-urine