Schrif­te­lijke vragen reduceren Canadese ganzen tot 0 en kolganzen tot bijna 0

Indiendatum: sep. 2018

Toelichting

Ganzen zijn beschermde vogels en ze vallen onder de beschermingsmaatregelen van landelijke regelgeving en de internationale Vogelrichtlijn. Er is een wettelijke verplichting om de gunstige staat van instandhouding te waarborgen.

Gedeputeerde Staten hebben ontheffingen verleend om Canadese ganzen en kolganzen in Zuid-Holland massaal te doden en willen Canadese ganzen terugbrengen tot 0 en kolganzen tot bijna 0, namelijk 200 (ODH-201540745305).

Toelichting vraag 10

In het Faunabeheerpan ganzen 2015-2020 staat o.a. het volgende vermeld over het nemen van preventieve maatregelen:

‘Door het habitat aan te passen kan het gebied minder geschikt of zelfs helemaal ongeschikt worden voor broeden, opgroeien van kuikens of ruien. Vossen, meeuwen, zwarte kraaien, roofvogels en marterachtigen zijn soorten die ganzen(eieren) en hun pullen het meest bejagen. Door de predatiedruk te verhogen zal het gebied als onveilig worden gezien. Ganzen kiezen dan voor veilige plekken en zullen het gebied niet meer als geschikt broedgebied zien. Van de natuurlijke vijanden voor de gans, zal vooral de vos een wezenlijke invloed kunnen hebben (Voslamber et al. 2012). In de Gelderse Poort is een onderzoek uitgevoerd naar de predatie van vossen op grauwe ganzen

eieren. Hieruit is gebleken dat de predatie van vossen 65% van de predatie op ganzen bedroeg. Hiermee is de vos de hoofdpredator. Dit is een van de weinige predatoren die volwassen ganzen van hun nest kan verjagen. Op dat moment zijn ook kraaien in de gelegenheid om eieren aan te pikken. Het broedsucces bedroeg in de onderzochte gebieden circa 12%, op eilanden waar de vos niet kwam lag dit rond de 50%.

Toelichting vraag 14:

De provincies Gelderland en Utrecht hebben wetenschapper Kees Bastmeier onderzoek laten doen naar de betekenis van de gunstige staat van instandhouding.[1]

In de samenvatting staat onder andere:

‘Een goede implementatie van artikel 1.12, eerste lid, van de Wet Natuurbescherming vereist dat provincies door goede onderlinge afstemming en afstemming met het Rijk helderheid krijgen over de inhoud van een goede staat van instandhouding op landelijk niveau voor alle relevante soorten en over de minimaal vereiste bijdrage van iedere provincie aan het bereiken van die goede staat van instandhouding.Aansluitend op de voorgaande conclusie zal iedere provincie voor een goede uitvoering van het passieve soortenbeschermingsrecht (in het bijzonder het toetsen aan de goede staat van instandhouding-oorwaarde) ook een beeld moeten hebben of verkrijgen van de belangrijkste (deel)populaties en de staat van instandhouding van die populaties. Bij provinciegrensoverschrijdende populaties ligt dan vanzelfsprekend ook interprovinciale samenwerking voor de hand.’

Toelichting vraag 17 18 19

De afspraak tussen Gedeputeerde Staten (GS) en Provinciale Staten (PS) is dat het faunabeheerplan voorafgaande aan de toetsing door GS aan PS ter advisering wordt voorgelegd. In het nu geldende faunabeheer plan voor de Canadese gans is niet opgenomen dat de Canadese gans terug gebracht kan worden naar 0 in Zuid-Holland. Er is geen nieuw faunabeheerplan voor de Canadese gans aan PS ter advisering voorgelegd.

Naar aanleiding van deze toelichting leggen de fracties van de Partij voor de Dieren, GroenLinks en de Partij van de Arbeid de volgende vragen aan u voor.

Vragen

• 1) Bent u met ons van mening dat de Canadese gans een beschermde inheemse soort is en er dus alleen onder voorwaarden (waaronder geen afbreuk doen aan de gunstige staat van instandhouding) ontheffing gegeven mag worden van deze beschermingsbepaling? Zo nee, waarom niet?

2) Bij welke populatieomvang van de Canadese Gans is er volgens GS sprake van een gunstige staat van instandhouding, zowel op landelijk als provinciaal niveau?

3) In het faunabeheerplan ganzen Zuid-Holland 2015-2020 staat vermeld dat de gunstige staat van instandhouding op provinciaalniveau wordt gewogen. Bent u met ons van mening dat dus ook op provinciaal niveau de gunstige stand van instandhouding van Canadese ganzen en kolganzen gewaarborgd moet zijn en er bij een populatieomvang van nul ganzen nooit sprake kan zijn van een gunstige staat van instandhouding? Zo nee, waarom niet?

4) Bent u met ons van mening dat de Canadese gans wettelijk beschermd is en valt onder de bescherming van de international Vogelrichtlijn? Zo ja, bent u met ons van mening dat de provincie daarom niet zelfstandig bevoegd is om de Canadese gans terug te brengen tot 0 in Zuid-Holland? Zo nee, kunt u onderbouwd aangeven waarom niet?

5) Bent u met ons van mening dat tweehonderd exemplaren kolganzen die overblijven in Zuid-Holland een te klein aantal is en genetisch te beperkt is om deze soort gunstig in stand te houden? Zo nee, kunt u beargumenteerd aangeven waarom niet?

6) Hoe wordt de gunstige staat van instandhouding gemonitord en kunt u de laatste gegevens van de populatie Canadese en kolganzen aan ons melden (en van wanneer zijn deze)?

7) Wat verstaan GS onder een ‘minimale stand’ zoals de doelpopulatie van de Canadese gans is vastgelegd in het faunabeheerplan?

8) De ontheffing op grond waarvan Canadese ganzen gedood mogen worden is in februari 2016 afgegeven. Toen was de Flora en faunawet nog in werking, inmiddels is deze vervangen door de Wet natuurbescherming die op provinciaal niveau geïmplementeerd is middels een beleidsregel en verordening. In de beleidsregel is opgenomen dat een faunabeheerplan dat gericht is op populatiebeheer alleen wordt goedgekeurd indien er sprake van schade die kan ontstaan van meer van € 100.000 in Zuid-Holland. Indien de jaarlijkse schade door Canadese ganzen minder dan € 100.000 bedraagt, hoe zien GS de betreffende ontheffing dan in het licht van de geldende beleidsregel? Zijn GS voornemens om in dat geval de ontheffing aan te passen zodat deze wel aansluit bij de beleidsregel? Zo nee, waarom niet?

9) Zijn er nog meer beschermde soorten waarvoor GS wil streven naar een ‘minimale stand’ of voornemens is om dit te gaan doen? Zo ja welke soorten zijn dit dan?

10)Hoe hebt u vastgesteld dat er geen andere bevredigende oplossing beschikbaar is?

11)Welke preventieve middelen zijn ingezet en wat was hiervan het effect?

12)Zijn ook preventieve middelen als aanpassing van de habitat en de inzet van de natuurlijke vijand als de vos ingezet, zoals in het Faunabeheerplan is aangegeven (zie toelichting)? Zo ja, wat was hiervan het effect?

13)Hoe vaak en welke afstemming is er geweest met de andere provincies in Nederland hierover en welke afspraken zijn gemaakt om de gunstige staat van instandhouding landelijk te waarborgen?

14)In het Faunabeheerplan ganzen 2015-2020 staat vermeld dat de populatie Canadese ganzen zich stabiliseert en ook de populatie kolganzen is gering in Zuid-Holland. Hoe groot is de schade, toegebracht door respectievelijk Canadese ganzen en kolganzen in de afgelopen vier jaar en hoeveel Canadese ganzen en kolganzen zijn er respectievelijk in de afgelopen vier jaar afgeschoten? Welke conclusies trekt u hieruit?

15)Waarom vindt u de zeer ingrijpende maatregel om de populatie Canadese ganzen terug te brengen tot 0 gerechtvaardigd? Wat zijn daarbij uw overwegingen geweest, mede in relatie tot dierenwelzijn?

16)Bent u ervan overtuigd dat de schade zo groot is dat het tot 0 reduceren van Canadese ganzen en bijna tot 0 reduceren van kolganzen een duurzame, gerechtvaardigde en goed uit te leggen oplossing is? Zo ja, kunt u dit motiveren?

17)Bent u met ons van mening dat de maatregel om de Canadese gans in Zuid-Holland terug te brengen tot 0 niet rechtsgeldig is genomen door GS? Zo nee, kunt u toelichten waarom niet?

18)Waarom is er geen gewijzigd faunabeheerplan ter advisering aan PS voorgelegd?

• 19)Waarom zijn PS niet actief over de maatregel geïnformeerd en zijn zij niet in de gelegenheid gesteld hun opvatting vooraf aan u kenbaar te maken?

Carla van Viegen Robert Klumpes Anne Koning Lies van Aelst

Partij voor de Dieren GroenLinks PvdA SP

[1]https://gelderland.stateninformatie.nl/document/6515266/1/Legal_Advice_for_Nature_Onderzoek_naar_de_betekenis_van_‘de_gunstige_staat_van_instandhouding_%28PS2018-372%29