Bijdrage begroting 2020

Voorzitter. In september hebben we het nieuwe coalitieakkoord ‘Elke dag beter’ besproken.

Deze begroting is nog beleidsarm en wordt in 2020 beleidsmatig verder uitgewerkt. Ik zal een aantal voor ons belangrijke thema’s eruit lichten.

Dierenwelzijn

Allereerst dierenwelzijn. In het coalitieakkoord is onder andere het volgende opgenomen: ‘Overlast van in het wild levende dieren bestrijden we op de meest diervriendelijke manier.’ Voor de Partij voor de Dieren is dierenwelzijn een belangrijk onderwerp en we zijn blij dat dit is opgenomen in het hoofdlijnenakkoord. In een hoofdlijnenakkoord staat het ‘wat’, maar nog niet het ‘hoe’. Graag gaan we met de gedeputeerde in gesprek over een nadere uitwerking ervan.

Dan de wildopvang in Delft. Deze wildopvang verkeert in een financieel noodlijdende situatie en dreigt zijn deuren te moeten sluiten. Steeds meer wildopvangen moeten hun deuren sluiten vanwege onvoldoende financiële middelen. En dat terwijl de wildopvangen een zeer belangrijke maatschappelijke taak uitvoeren met een algemeen publiek belang.

De wildopvang in Delft vangt al meer dan 40 jaar vele duizenden gewonde en zieke in het wild levende dieren, zoals egels, zwanen, eekhoorns, uilen, valken, vossen en ooievaars op. Bovendien is het de enige wildopvang in Zuid-Holland, die reptielen en amfibieën mag opvangen. De organisatie heeft inmiddels zeer veel kennis en expertise opgedaan, die niet verloren mag gaan. Vanwege nijpende financiële tekorten is de opvang genoodzaakt binnenkort zijn deuren te sluiten als er geen financiële oplossing komt.

Wettelijk is geregeld dat een ieder verplicht is om hulpbehoevende dieren de nodige zorg te verlenen, de zogenaamde zorgplicht. Alleen is de financiering van de zorg verlenende wildopvangen, die een provinciale vergunning hebben gekregen, nergens wettelijk geregeld in tegenstelling tot de opvang van huisdieren. De Partij voor de Dieren vindt dat de overheid een belangrijke verantwoordelijkheid heeft om de wildopvangen financieel te ondersteunen. Ook moet financiering van de wildopvangen wettelijk geregeld gaan worden. Daar zullen we bij de Tweede Kamer op aandringen.

Er zijn onvoldoende alternatieve wildopvang locaties in de regio vanwege het stoppen van diverse andere wildopvangen door onder andere toegenomen regeldruk en financiële problemen. Bovendien mag de wildopvang in Delft als enige opvang in Zuid-Holland inheemse reptielen en amfibieën opvangen.

Daarnaast heeft de wildopvang verplicht vaste medewerkers en meer dan 50 vrijwilligers, die met veel toewijding en liefde zorg verlenen aan kwetsbare gewonde en zieke dieren. We mogen hen en de dieren niet in de steek laten!

Er is maatschappelijke onrust ontstaan nadat bekend is geworden dat de wildopvang op korte termijn zijn deuren moet sluiten en dat begrijpen wij zeer. De in het wild levende dieren, als kwetsbare soort, die toch al zo onder druk staan en veelal gewond raken door menselijk toedoen, verdienen onze bescherming en onze steun! We vinden dat financiële ondersteuning wettelijk geregeld moet worden, maar voor nu willen we dat ook de provincie zijn verantwoordelijkheid neemt.

Daarom verzoeken we het college om voor 1 januari 2020 in gesprek te gaan met de wildopvang in Delft; zich optimaal in te spannen om deze wildopvang voor Zuid-Holland te behouden en voor 1 januari 2020 aan Provinciale Staten een terugkoppeling te geven van de uitkomsten. We houden hiervoor een motie achter de hand.

Omdat de beleidsrijke wijziging van de begroting pas in maart 2020 wordt gepresenteerd vraagt onze fractie om wederom financiële ondersteuning te bieden aan de Stichting Zwerfkatten Nederland ingevolge het predatieplan weidevogels. Mevrouw Radstake heeft zojuist ingesproken en aangegeven dat de aanpak zeer succesvol is geweest in 2019. Zp nodig komen we er in maart op terug.

Natuur- en recreatiebeleid (Programma Zuid-Hollands Groen 2020-2034)

In deze vergadering wordt ook het programma Zuid-Hollands Groen 2020-2034 ter besluitvorming aan PS voorgelegd. De Partij voor de Dieren wil inzetten op meer natuur, zodat we een robuuste en aaneengesloten natuurnetwerk krijgen, dat tegen een stootje kan. En dat is hard nodig, mede gezien de huidige stikstofproblematiek.

In de ruim 12 jaar dat ik Statenlid ben is er nog nooit een behoorlijke provinciale evaluatie van het groen- en natuurbeleid aan PS voorgelegd, terwijl dit wel onderdeel zou moeten uitmaken van de P&C cyclus. We vinden het belangrijk om het gevoerde beleid zorgvuldig te evalueren en op basis daarvan te komen tot mogelijk aanvullend beleid. We vragen het college om in 2020 het tot nu toe gevoerde groen- en natuurbeleid te evalueren en het evaluatierapport ter bespreking aan PS voor te leggen. Kan het college dit toezeggen? We houden hiervoor een motie achter de hand.

Klimaat

Over het klimaatbeleid gaan we het straks nog hebben, maar de inzet op een meer plantaardig voedingspatroon levert een belangrijke bijdrage aan de te behalen klimaatdoelen. De provincie Zuid-Holland organiseert allerlei bijeenkomsten waarbij maaltijden worden aangeboden. Daarbij wordt veelal aan genodigden gevraagd of zij hun dieetwensen willen doorgeven. Als standaard wordt er tijdens bijeenkomsten van de provincie Zuid-Holland en op evenementen nog steeds zuivel en vlees aangeboden, terwijl vlees en zuivel de meest milieubelastende onderdelen van ons voedselpakket zijn. De provincie zet momenteel volop in op verduurzaming van voedsel uit Zuid-Holland. Bovendien heeft de provincie een voorbeeldfunctie in de verduurzaming van voedsel. Met het standaard aanbieden van plantaardige maaltijden kan een belangrijkeduurzaamheids- en gezondheidswinst worden behaald. Het concept ‘Carnivoor? Geef het door!’ maakt mensen meer bewust van duurzame voeding, maar met behoud van keuzevrijheid. Daarom verzoeken we het college om het concept ‘Carnivoor? Geef het door!’ in te voeren in het interne cateringbeleid. We houden hiervoor een motie achter de hand.

Verduurzaming landbouw

De provincie zet volop in op verduurzaming van de landbouw. De Partij voor de Dieren wil hierbij inzetten op warme sanering van de intensieve veehouderij en een transitie naar een meer plantaardige en extensieve, natuurinclusieve, circulaire landbouw. Uit onderzoek blijkt dat de consumptie van plantaardige voeding toeneemt en tegelijkertijd productie van plantaardige eiwitten achterloopt op de vraag van menselijke consumptie; Zuid-Holland voert een veranderaanpak uit van duurzame landbouw met proeftuinen en duurzame innovaties voor de landbouwsector. In 2018 is in Nederland een succesvol Nedersoja-project in gang gezet. Uitbreiding en professionele uitrol van Nedersoja biedt voor Zuid-Holland goede toekomstperspectieven en kansen voor de Zuid-Hollandse agrarische sector; Bovendien draagt een meer plantaardig voedingspatroon bij aan de afgesproken klimaatdoelen. Daarom verzoeken we het college om in het pakket aan ondersteunende maatregelen voor veehouders de kansen van Nedersojateelt voor menselijke consumptie onder de aandacht te brengen, als kans om als agrariër bij te dragen aan de verduurzaming van de landbouw en toekomstperspectief.

Wonen

Er is een belangrijke woningbouwopgave en de nood voor gepaste woningen is hoog bij diverse doelgroepen, zoals sociale woningen, woningen voor starters, senioren, één- en tweepersoons huishoudens en statushouders. De PvdD wil hierbij inzetten op duurzaam, klimaatneutraal en natuurinclusief bouwen en hergebruik van bestaande leegstaande gebouwen, zoals bedrijfs-, kantoor- en winkelpanden en binnenstedelijk en flexibel bouwen. Er is behoefte aan goedkopere woningen en woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens en minder aan (dure) eengezinswoningen. Projectontwikkelaars verdienen hieraan echter het meest, dus moet er een omslag komen naar nieuwe verdienmodellen. Zoals meergeneratiewoningen, tiny houses en studio’s nabij OV stations.

Mobiliteit

De inzet op de verbetering van het OV en het fietsgebruik juichen wij toe.

De provincie heeft daarnaast de bevoegdheid en verantwoordelijkheid voor de provinciale wegen. Er wordt door het college expliciet ingezet op een hogere verkeersveiligheid en minder verkeersdoden. Verlaging van de maximumsnelheid is een belangrijke maatregel om dit te bereiken. Bovendien leidt verlaging van de maximumsnelheid tot minder CO2-, stikstof- en fijnstofuitstoot, en minder geluidshinder en draagt daardoor bij aan de gezondheid van mens en dier. We vragen het college om aandacht hiervoor.

Economie en ecologie

De Cdk Jaap Smit heeft in juli van dit jaar tijdens een bijeenkomst van de internationale koepelorganisatie voor natuurbescherming ‘International Union for Conservation of Nature’ (IUCCN) aangegeven dat de spanning tussen economie en ecologie moet worden opgeheven als we ons duurzaam willen blijven ontwikkelen. Wij zijn dit van harte met hem eens! De draagkracht van de aarde moet de basis zijn van ons economisch handelen om de gaande uitputting van de aarde en onze natuurlijke hulpbronnen te stoppen. Maar waarom ruilen we dan tóch onze aarde meter voor meter in voor geld? Regenwouden worden massaal gekapt, de poolkappen smelten letterlijk als sneeuw voor de zon, de vervuiling bedreigt duizenden planten- en dierensoorten met uitsterven. Toenemende verstedelijking en bebouwing, waarbij de open ruimte en dieren het veld moeten ruimen En toch gaan we gewoon door, want geld staat nog steeds centraal. Maar wat echt van waarde is laat zich niet uitdrukken in geld. ‘Alles van waarde is weerloos’ zei Lucebert ooit.

Er is een bekende uitspraak van een Indiaanse filmmaakster:

“Pas wanneer de laatste boom is omgehakt, de laatste vis is opgegeten en het laatste water is vergiftigd zullen we pas beseffen dat je geld niet kunt eten.” Wij kunnen het verschil maken om de balans tussen economie en ecologie te herstellen en laten we daar vandaag mee beginnen om elke dag beter te maken. Dank u wel.

1 https://www.newforesight.com/w...

2 https://www.biojournaal.nl/art...