Bijdrage BMM commissie IPO Bestuurs­pro­gramma 2023-2027

Voorzitter,

Vorig jaar is uitgebreid gesproken over het rapport “Naar meer slagvaardigheid”, o.a. in een rondetafelgesprek en in de Staten. Ons beeld van het IPO is in deze vergaderingen verder gevormd.

Onze eerste vraag aan de gedeputeerde is of hij wil bevestigen dat het IPO een bestuurdersvereniging is, een samenwerkingsverband zoals de provincie er veel heeft, die wij als Provinciale Staten controleren door onze gedeputeerden die deelnemen aan het bestuur of de adviescommissies te controleren.

De Algemene Vergadering van het IPO bestaat (in zekere zin ongelukkigerwijs) geheel uit statenleden, waardoor de suggestie wordt gewekt dat de Algemene Vergadering, als een soort volksvertegenwoordiging, het IPO controleert. Het IPO lijkt daardoor op een politiek orgaan. In werkelijkheid zijn de mogelijkheden van de Algemene Vergadering van het IPO gebaseerd op het burgerlijk wetboek en de statuten, zoals bij alle verenigingen. De mogelijkheden zijn beperkt. Het is geen regelgevend orgaan, zoals bijvoorbeeld de Staten.

Tijdens het rondetafelgesprek heeft Jaap Smit, als voorzitter van het IPO, gezegd dat het IPO voornamelijk een lobbyclub is.

Ik wil dit niet tegenspreken, maar BIJ12, onderdeel van het IPO, is een uitvoeringsorganisatie. De controle hierop kunnen we ook doen via onze gedeputeerden, maar dit gaat m.i. minder gemakkelijk dan de controle op bijvoorbeeld een omgevingsdienst, doordat de omgevingsdienst een Gemeenschappelijke Regeling is, en BIJ12 niet. Zou de gedeputeerde hierop willen reflecteren?

Tijdens het rondetafelgesprek van vorig jaar was er geen bestuursprogramma, zodat het indertijd niet aan de orde is gekomen. Vandaar mijn derde vraag aan de gedeputeerde: klopt het dat het IPO Bestuursakkoord geen juridische status heeft? Welke status heeft het wel? Moeten we het zien als een overzicht van punten waarop samengewerkt wordt? Wilt u uitleggen hoe dit bestuursakkoord werkt voor de lobbyclub IPO en de uitvoeringsorganisatie BIJ12, waarbij u laat zien dat het IPO geen extra laag is waarop wij geen grip hebben? Met andere woorden, wilt u, hopelijk al vanmiddag, laten zien dat we geen ‘macht’ uit handen geven aan een niet democratisch gekozen orgaan?

Wij vinden deze vraag van belang, omdat wij vinden dat een beeld dat het IPO een ondemocratisch politiek orgaan is, bijdraagt aan verminderd vertrouwen in onze democratie en onze overheid. Wij vinden dit beeld onterecht.

De structuur van het IPO geeft naar onze mening wel alle kans om dit onterechte beeld te schetsen. En als het voorliggende Bestuursprogramma verkeerd begrepen wordt, kan dit naar het beeld ten onterechte versterken.

Daarom herhaal ik onze oproep van vorig jaar, bij monde van Carla van Viegen, om de structuur van het IPO te verbeteren. Wij begrijpen wel dat dit tijd kost die er nu niet is. Daarom is ons verzoek aan GS om, samen met het IPO en zijn voorzitter, de huidige status, betekenis en structuur van het IPO duidelijk te maken. Niet alleen aan PS, maar ook aan het publiek.

Voorzitter, ik sluit af met drie inhoudelijke punten over het Bestuursprogramma. Mijn verzoek aan GS is of zij deze punten alsnog in het bestuursakkoord willen benoemen:

Wij willen graag dat ook samengewerkt wordt op het gebied van:

• openbaar vervoer in krimpregio’s (waar de vervoersbehoefte vaak provinciegrenzen overschrijden)
• interprovinciale verbindingen tussen NNN gebieden
• wildopvang, en dan denken we aan kennisdeling, lobby richting het rijk, financiering en capaciteitsdeling

Robert Jan Vonk
Fractievolger Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland