Bijdrage KNM commissie Ontwerp Natuur­be­heerplan 2021

Allereerst een compliment voor het college dat op gronden, die met provinciale subsidie worden beheerd, geen bestrijdingsmiddelen meer zijn toegestaan.

Er staat in het concept-natuurbeheerplan dat ‘de doelstelling voor alle leefgebieden is het behoud en de verbetering van biodiversiteit (Europa), het behouden en de verbetering van Natura 2000-gebieden en NNN-gebieden en -verbindingen (Nederland) en het behouden en de verbetering van bijzondere soorten (provincie).’ Verder staat er in het concept natuurbeheerplan dat provincie de potentie heeft uit te groeien tot rijkste blauwgroene leefomgeving van Europa. Zowel het NNN-netwerk als de N2000 gebieden zijn onderdeel van deze blauwgroene leefomgeving. Wanneer elk jaar de natuurdoelen telkens niet worden gehaald en telkens weer gelden naar de natuur/groenreserve gaan en de provincie een initiërende afwachtende houding heeft aangaande de uitnodiging tot subsidieaanvraag, waarvan blijkt dat bij subsidie m.b.t. realisatie van de waterdoelen weinig animo is bij agrariërs, hoe denkt het college dan te kunnen voldoen aan de Europese, Nederlandse en door de provincie zelf opgestelde doelstellingen voor zowel verbetering biodiversiteit, behoud en verbetering N2000 gebieden alsmede de voltooiing van het NNN-netwerk in 2027?

Natuurbeheer en stikstof

In de beantwoording op onze technische vragen geeft u aan: Toevoeging aan paragraaf 1.2 ‘Dit betreft het reguliere natuurbeheer, specifieke maatregelen die gericht zijn op het verminderen van stikstofuitstoot of het (aanvullend op regulier natuurbeheer) tegengaan van de negatieve effecten van stikstof zijn niet meegenomen in dit natuurbeheerplan.’ Om het natuurbeheerplan te plaatsen ten opzichte van de stikstofmaatregelen. Hoe zit het nu precies, want volgens ons behoort de stikstofuitstoot wel degelijk meegenomen te worden bij de natuurbeheerplannen.

Als het natuurbeheerplan naast het huidige beheer, ook het gewenste beheer omvat voor de N2000 gebieden, dan zouden de specifieke maatregelen tegen de negatieve effecten van stikstof toch juist een integraal onderdeel moeten zijn van het natuurbeheerplan? Is de gedeputeerde het met ons eens dat deze maatregelen een integraal deel van het natuurbeheerplan horen te zijn?

De huidige maatregelen hebben nog niet geleid tot verbetering, maar juist tot verslechtering. Zeker m.b.t. de effecten van het agrarisch natuurbeheer! Het is dramatisch gesteld met de weidevogels, ondanks de vele honderden miljoenen euro’s in de afgelopen 10 jaar. Wat gaat het college doen om dit te veranderen?

Agrarisch natuurbeheer

De soortenrijkdom in de open graslanden van Zuid-Holland is in de laatste decennia sterk achteruitgegaan. Dit hangt samen met de intensivering van de agrarische productie, waarin steeds meer nadruk is komen te liggen op grasproductie, optimale bemesting en lage grondwaterpeilen. Desondanks is Zuid-Holland nog steeds één van de provincies met de hoogste weidevogeldichtheden. Dit betekent dat de provincie Zuid-Holland een bijzondere verantwoordelijkheid heeft voor de instandhouding van deze populaties.

Gewenste situatie. De ondersteuning vanuit de provincie voor het agrarisch natuur-en landschapsbeheer is gericht op extensivering van het grondgebruik in dit leefgebied. Dit betekent: het verlagen van de beweidings- en verstoringsdruk, het verminderen van bemesting -met name net voor het broedseizoen, later maaien en het verhogen van het waterpeil.…. Dat is natuurlijk een prima streven, maar waarom gebeurt dit nog steeds in onvoldoende mate? Klein gedeelte agrarisch natuurbeheer, waarom zo weinig animo?

Het leefgebied open grasland is kenmerkend voor de veenweidegebieden van Zuid-Holland: open landschappen met overwegend grasland, waarvan een substantieel deel vochtig en kruidenrijk is. Het leefgebied wordt doorsneden met fijnmazige watergangen en kent ook enige opgaande begroeiing, zoals beplanting rond erven, pestbosjes, geriefhoutbosjes, opgaande begroeiing langs tiendwegen of bomenlanen. Zorgpunt voor ons is dat er in het overgrote deel van ZH geen kruidenrijk grasland is, alleen het monotone Engelse Raaigras. Ondanks de maatregelen is het gros nog het monotone Engelse raaigras dat veelal intensief wordt beheerd wat leidt tot een doods landschap zonder insecten weidevogels en andere dieren!

Elk gebiedsaanvraag door een agrarisch collectief heeft als voorwaarde/eis om de effectiviteit van weidevogelbeheer te vergroten. Kan het college uitleggen waarom toch weer nieuwe gebiedsaanvragen worden goedgekeurd, wanneer uit de cijfers blijkt dat telkens niet aan deze voorwaarde/eis voldaan wordt?

Zelfrealisatie

De afgelopen jaren heeft PZH ingezet op particulier natuurbeheer, ook wel ‘zelfrealisatie’ genoemd. Uit de beantwoording blijkt dat het om ongeveer 500 ha gaat. Waarom wordt dit niet gemonitord en is de gedeputeerde bereid om dit wel te gaan doen, temeer omdat zelfrealisatie als een belangrijk onderdeel werd gezien van het behalen van de natuurdoelen? We overwegen een motie hiervoor in te dienen.

Wat is de stand van zaken en in welke mate draagt het bij aan de realisatie van de Natuurdoelen?

Sleepslangen

Er staat in het ontwerp-natuurbeheerplan dat sleepslangen schadelijk zijn voor de realisatie van de natuurdoelen. Het gaat namelijk ook niet samen met agrarisch natuurbeheer. Het gebruik van de sleepslang is desastreus voor broedende weidevogels en andere weidedieren. Welke mogelijkheden ziet het College om dit te verminderen dan wel te verbieden?

Mandatering

Uit de beantwoording van onze vragen blijkt dat de vaststelling van het natuurbeheerplan een gemandateerde bevoegdheid van PS aan GS is, omdat deze gekoppeld is aan de gemandateerde bevoegdheid om subsidieregelingen vast te stellen. Aangegeven wordt dat

het natuurbeheerplan ‘slechts’ de kaart is waarop staat op welke percelen welk beheer subsidiabel is. Als ik het lees, is het wel wat meer dan dat en zou de bevoegdheid losgekoppeld kunnen worden. Wij zouden daar voorstander van zijn en zijn benieuwd naar de reacties van de andere fracties.

Dit was het voor de eerste termijn. Dank u wel.