Bijdrage KNM Reken­ka­mer­rapport Drink­water

Ik heb de stukken gelezen en ben best geschrokken. De situatie is zeer ernstig! De kwaliteit en beschikbaarheid van ons drinkwater staan onder druk. Het gaat hier om een urgent publiek belang.

Twee kernproblemen:

• Verontreiniging van het drinkwater
• De gevolgen van klimaatverandering: tekort aan drinkwater

In meerdere Zuid-Hollandse drinkwaterwinningen staat de kwaliteit van het gewonnen water onder druk. Bij zowel oppervlaktewaterwinningen als (oever)grondwaterwinningen worden eisen en signaleringswaarden overschreden.

De provincie had meer kunnen doen om het drinkwaterbelang, specifiek de bescherming van de drinkwaterbronnen, te behartigen. De doelen en de maatregelen omtrent de bescherming van drinkwaterbronnen zijn in het beleid opgenomen, maar de uitvoering schiet op onderdelen te kort.

We vragen om in relatie tot deze knelpunten vooral bronmaatregelen te treffen, door veel strenger de vervuiling aan te pakken en meer maatregelen te treffen om klimaatverandering tegen te gaan. Er is al een calamiteitenplan wie welke hoeveelheid water krijgt bij extreme droogte, maar de problemen zijn groot en worden mogelijk nog groter als de klimaatverandering doorzet en onvoldoende maatregelen worden getroffen om het tij te keren.

Grondwaterbescherming in relatie tot geothermie

Oppervlaktewaterwinningen kunnen namelijk in het geval van extreme droogte een tijdelijke beperking opgelegd krijgen in de maximale hoeveelheid water die mag worden ingenomen om bijvoorbeeld voldoende diepte voor de scheepvaart te kunnen handhaven. Begrijpen we goed dat dan de economie voor gaat op de basisbehoefte van voldoende drinkwater? Hoe zit dat?

Effecten klimaatverandering

In 2018 was er in de Maas gedurende een derde deel van het jaar sprake van een watertekort (RIWA-Maas, 2019). Uit monitoringsdata blijkt dat in deze periode de waterkwaliteit van de Maas ook het meest onder druk stond en bovendien de vraag naar Maaswater het hoogst was. Zuid-Holland onttrekt ook drinkwater uit de Maas. De problemen zijn groot.

We hebben twee vragen aan GS

1. Het is ons niet geheel duidelijk waarom aanbeveling 6 niet door GS worden overgenomen. GS geven aan dat zij de voorkeur geven aan zorgvuldigheid boven snelheid bij de aanvraagprocessen voor (wijzigingen van) onttrekkingsvergunningen voor drinkwater te versnellen en de uitkomsten ervan en te nemen acties te delen met PS. Zorgvuldig hoeft niet per definitie te betekenen dat het langer duurt. Als er prioriteit wordt gegeven aan dit urgente publieke belang en er bijvoorbeeld meer capaciteit wordt vrijgemaakt, kan het zorgvuldig en toch sneller. Dat is een politieke keuze!
2. Graag zien we een schriftelijke reactie van GS met een gerichte aanpak om de urgente knelpunten aan te pakken, samen met andere verantwoordelijke overheden.

Carla van Viegen
Statenlid Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland