Bijdrage Provin­ciale Staten Regionaal Water­pro­gramma 2022-2027

De Partij voor de Dieren heeft gevraagd om bespreking van het waterprogramma, omdat we een motie indienen die de schadelijke gevolgen van vislood in het water tegengaat. Ik zal dit nader toelichten.

Uiterlijk in 2027 moet zijn voldaan aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water. We zijn echter na circa 20 jaar tijd nog steeds niet in de buurt van die doelen. We hebben daarom grote zorgen over de kwaliteit van ons water. Daarnaast kost de zuivering steeds meer energie; experts roepen daarom ook op tot betere bescherming en bronmaatregelen. Er zijn afspraken gemaakt om het toezicht en de handhaving met betrekking tot Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) te intensiveren. Het gaat om stoffen die gevaarlijk zijn voor mens en milieu, omdat ze bijvoorbeeld kankerverwekkend zijn, hersenontwikkeling van kinderen aantasten, de voortplanting belemmeren of zich in de voedselketen ophopen, zoals lood. Door verlies van vislood bij de visserij belandt er jaarlijks naar schatting tussen 35.000 kilo en 524.000 kilo lood in het oppervlaktewater. Lood is een ‘prioritaire stof’ in de zin van de KRW en is tevens een Zeer Zorgwekkende Stof (ZZS), waarvoor de wettelijke plicht geldt om deze stof uit de leefomgeving te weren ofwel te minimaliseren.

Een Europees verbod is niet zeker en zal in ieder geval niet voor 2027 worden gerealiseerd. De Sportvisserij Nederland berichtte in 2007 al dat het vislood in 2015 zou worden verboden, maar daar is niets van terechtgekomen.

De provincie verhuurt voor eigen wateren visrechten en kan daarin voorwaarden stellen. De provincie doet dat nu ook door bijvoorbeeld verbod op elektrisch vissen en dichtzetten op te nemen. De provincie kan in de voorwaarden ook opnemen dat vislood niet gebruikt mag worden.

In 2018 is een Green Deal Sportvisserij Loodvrij gelanceerd, waarmee partijen slechts streven naar het stoppen van het gebruik van lood in de sportvisserij binnen 10 jaar, met als tussendoel 30 procent afname in 2021. De problemen van vislood zijn echter al sinds de jaren ’80 bekend. Zo stelde het CDA in 1988 al vragen aan minister Ed Nijpels over het probleem van vislood. Toen werd ook verwezen naar alternatieven en werd beloofd met de sector samen te werken om het probleem aan te kaarten. Helaas is het resultaat tot nu toe dat er een toename van lood is in plaats van afname: tien procent meer in 2020, met de verwachting dat dat percentage nog groter is voor 2021.

Eén van de uitgangspunten van KRW is dat er geen achteruitgang van de waterkwaliteit mag zijn en een toename van lood als Zeer Zorgwekkende Stof daar zeker niet aan bijdraagt. Water, natuur en gezondheid staan al genoeg onder druk en er zijn geen zwaarwegende redenen om de vervuiling door vislood nog langer toe te laten. Daarom roepen we GS op om bij het verlengen of nieuwe verhuur van visrechten, en waar mogelijk bij bestaande verhuur van visrechten als aanvullende voorwaarde een verbod op het vissen met lood op te nemen. We dienen hiervoor een motie in.

Carla van Viegen
Partij voor de Dieren
Provincie Zuid-Holland