Bijdrage KNM commissie KRW en regionaal waterplan

Water is in veel natuurgebieden een kwaliteitsbepalende factor. Waterbeschikbaarheid, waterkwaliteit, biodiversiteit en landschappelijke kwaliteit zijn nauw verbonden. Een groot deel van de Zuid-Hollandse Natura 2000-gebieden bestaat uit water, zoals de Voordelta, Haringvliet, Krammer Volkerak, Hollands Diep en de Biesbosch. Een extra reden om in te zetten op verbetering van de waterkwaliteit!

De provincie wil een goede kwantiteit en kwaliteit van grond- en oppervlaktewater en voldoen aan de doelen van de KRW, zo wordt vermeld. Dat is van groot belang voor mens, dier en de natuur! Verwacht wordt dat nationaal in 2027 60 tot 65 % van doel behaald zal zijn. Dat is slechts 2/3 deel. Ook in Zuid-Holland is dit het percentage waar nu vanuit wordt gegaan.

De kwaliteit van het grondwater wordt bedreigd door verontreinigende stoffen als gevolg van menselijk handelen. Intensieve landbouw, industriële productieprocessen en toenemend gebruik van de ondergrond vormen een belasting in de vorm van nutriënten, bestrijdingsmiddelen, medicijnresten, microplastics en nieuwe stoffen zoals PFAS. Ook komen stoffen in het grondwater door uitspoeling van eerdere bodemverontreinigingen en (illegale) lozing van verontreinigende stoffen. De hoeveelheid zoet grondwater staat onder druk door onttrekkingen ten behoeve van landbouw en industrieel gebruik. Wat zijn de gevolgen voor de leefomgeving, natuur, dier, mens, wanneer de provincie de KRW-doelen slechts gedeeltelijk haalt? En hoe zal Europa reageren op het niet halen van deze doelen? De gedeputeerde zal aangeven dat de provincie slechts een inspanningsverplichting heeft, maar dat neemt niet weg dat die inspanning behoorlijk opgeschroefd moet worden! Al jaren! Al sinds 2009 dringt de Partij voor de Dieren hierop aan, maar helaas tevergeefs.

Wensen en bedenkingen Partij voor de Dieren

Hoe kan het gebeuren dat er na 20 jaar nog nul procent, ja echt waar, nul procent van de 125 oppervlaktewateren voldoet aan de KRW? Het antwoord dat de oppervlaktewateren al op veel vlakken voldoen, op een aantal niet en dat dat ook al heel goed is, is voor de Partij voor de Dieren onvoldoende! Waarom hebben de maatregelen niet het gewenste resultaat? Moet je dan niet juist inzetten op die parameters, die slecht zijn. Het is gewoon een falend beleid geweest en dat beleid moet veranderen. Die doelen zijn er niet voor niets gesteld! En daarvoor is intensiever toezicht en handhaving nodig! Waarom wordt dat niet gedaan? Graag een reactie.

Zorgen over drinkwater

‘You’ll never miss the water till the well runs dry’….Het aantal grondwaterputten is geëxplodeerd tot 134.801, blijkt uit niet eerder gepubliceerde cijfers. Wetenschappers spreken over plundering van het grondwater en ‘tragedy of the commons’: maximalisering van individuele opbrengsten uit publieke goederen, waardoor de collectieve welvaart wordt geschaad. De aanspraken van burgers, boeren en bedrijven op grondwater zijn de afgelopen decennia dik verhonderdvoudigd. Zo neemt het aantal boeren dat met grondwater beregent snel toe. Agrarische grondwaterwinning is één van de groeiers: ruim 35% van de putten is van een boer. Dat gaat in de toekomst concurreren met de drinkwatervoorziening en we vinden dat daar NU een goed beleid op gevoerd moet gaan worden, om een wedloop op het schaarse grondwater in de toekomst te voorkomen! Ook drinkwaterbedrijven maken zich daar grote zorgen over. Graag een reactie van de gedeputeerde.

Deltacommissaris Peter Glas vindt het een zorgelijke ontwikkeling en wil dat er een einde aan komt aan de ongebreidelde grondwateronttrekkingen. Door de klimaatverandering zien we dat er langere droge en langere natte periodes ontstaan met alle nadelige gevolgen van dien.

Watergebruik en land- en tuinbouw

We hebben grote zorgen over de sterke toename van grondwatergebruik door de landbouw. Temeer reden om meer regionale extensieve landbouw te promoten en afscheid te nemen van de intensieve landbouw die produceert voor export! Dit gaat ten koste van ons spaarzame water, onze leefkwaliteit. Stoppen met de intensieve landbouw en afscheid nemen van het huidige landbouwsysteem helpt boeren en lost het stikstof-, dierenwelzijns-, klimaat- en waterprobleem op. In agrarische gebieden is vooral de bemesting en eutrofiëring nog steeds een groot probleem! Vaak te veel mest op het land, waardoor de waterkwaliteit afneemt door afspoeling van land naar water. Terug naar het gebruik van ons schaarse water. Eén kilo rundvlees kost 16.000 liter water. Eén kilo kaas kost 5000 liter water en één liter melk kost 1000 liter water. Daarom moet er een einde komen aan de intensieve landbouw en veehouderij en boeren helpen een duurzame toekomst op te bouwen.

Opvallend is dat in de gebieden met glastuinbouw de waterkwaliteit wel heel erg belabberd is. Vooral de chemische toestand van het water is slecht. De glastuinbouw in de gebieden Westland en Oostland belasten het oppervlaktewater dermate met verboden en zeer giftige middelen als Imidacloprid in het water. Toezicht en handhaving moet hier echt worden geïntensiveerd willen we de doelen bereiken en daarvoor extra personeel inzetten. Ik ben echt ontzettend geschrokken van de verontrustende kwaliteit van het water in deze gebieden. Graag een reactie van de gedeputeerde.

Contacten met de waterschappen

Voor zover ik begrepen heb, vindt er bestuurlijk slechts jaarlijks een gesprek plaats met de waterschappen. De provincie is toezichthouder op de waterschappen en kan frequenter gesprekken voeren en waar nodig bijsturen.

Medicijnresten en microplastics in het water

Heel zorgelijk vinden we de medicijnresten en microplastics in het water. Hier moet meer inzet op worden gepleegd om dit te verminderen. Graag een reactie van de gedeputeerde. Dit was het voor de eerste termijn. Dank u wel.