Schrif­te­lijke vragen Drink­water en lozingen van chemi­caliën

Indiendatum: 27 mrt. 2024

Toelichting
Uit onderzoek door Hoogheemraadschap Noorderkwartier en omgevingsdiensten blijkt dat 80% van de bemonsterde bedrijven in Noord-Holland giftige stoffen als arseen, lood, zware metalen en PFAS lozen via het riool. De indirecte lozingen (via het riool) hebben gevolgen voor de drinkwaterzuivering en -kwaliteit.

Rapport: 20240320 eindrapport Pilot Indirecte Lozingen-2 (sim-cdn.nl)
Artikel: Noord-Holland: 80 procent onderzochte bedrijven loost gevaarlijke stoffen op riool (h2owaternetwerk.nl)

In Noord-Holland zijn sinds 2009 niet langer de waterschappen, maar de omgevingsdiensten verantwoordelijk voor de controle van afvalwater. Door gebrek aan overzicht en capaciteit krijgen zij geen grip op de indirecte lozingen (Bedrijven lozen op grote schaal giftige stoffen via de riolering (nos.nl), terwijl de uitdaging om schoon en voldoende drinkwater te leveren steeds groter wordt voor de drinkwaterbedrijven. De kwaliteit van drinkwater staat onder druk: Kwaliteit van bronnen voor drinkwater steeds meer onder druk - Nieuwsberichten Vewin

Vragen

1. Wie controleert in Zuid-Holland het afvalwater van bedrijven en heeft men voldoende capaciteit, zicht en grip op indirecte lozingen? Bij zowel bedrijven die volop in de belangstelling staan zoals Chemours, als bij andere bedrijven die direct of indirect chemicaliën lozen?
2. In Noord-Holland bezocht het waterschap jaarlijks de bedrijven, maar sinds de omgevingsdiensten verantwoordelijk zijn, is het contact met de bedrijven in Noord-Holland grotendeels verloren gegaan (bron: bovenstaand artikel nos.nl) Wat is het aantal contactmomenten i.v.m. toezicht op indirecte lozingen in Zuid-Holland en wat is de taakverdeling tussen waterschappen en omgevingsdiensten wat betreft het controleren en toezicht houden op indirecte lozingen?
3. Hoeveel bedrijven zijn afgelopen jaar in Zuid-Holland gecontroleerd via bemonstering van afvalwater en hoeveel bedrijven spoelen giftige stoffen door het riool?
4. Wat is het effect daarvan op de kwaliteit van ons drinkwater?
5. Wordt het water dat gezuiverd wordt om er drinkwater van te maken getoetst op (potentieel)-zeer zorgwekkende stoffen, voor en na de zuivering?
6. Heeft het college voldoende juridisch instrumentarium (up to date-normering en regelgeving met het oog op (potentieel) zeer zorgwekkende stoffen) om vervuiling tegen te gaan en te zorgen voor schoon drinkwater?
7. Is het college bereid om een vergelijkbaar onderzoek met bemonstering te laten uitvoeren in Zuid-Holland bij de ruim 350 bedrijven onder zijn bevoegd gezag en bij de Seveso en BRZO-bedrijven in combinatie met het Rijk? Waarom wel/niet?
8. Welke rol ziet het college weggelegd voor de waterschappen bij dit onderzoek en/of voor de omgevingsdiensten?
9. Door directe en indirecte lozingen zal het moeilijker zijn om aan de normen van de KRW te voldoen en wordt het zuiveren van oppervlaktewater voor drinkwater duurder. Wij zien graag dat de vervuiler betaalt in plaats van de consument Is het college dat met ons eens? Hoe en wanneer gaat het college het uitgangspunt “de vervuiler betaalt” concreet realiseren en toepassen?
10. In het rapport concluderen het hoogheemraadschap en de omgevingsdiensten dat ‘toezicht noodzakelijk lijkt om meer zicht en meer grip te krijgen op de indirecte lozingen’. De onderzoekers adviseren dan ook om ‘het wettelijk verplichte toezicht op indirecte lozingen beter te verankeren in uitvoeringsovereenkomsten.’ Is het toezicht op indirecte lozingen goed verankerd in Zuid-Holland in de verordening, in regelingen en/of in overeenkomsten?

Carla van Viegen (PvdD)
Djoeki van Woerden-Kerssen (ChristenUnie)
Evita Rozenberg (D66)
Adem Negash (GroenLinks-PvdA)
Frank Johan Hoogendam (SP)
Tessa Beeloo (Volt)